Miscommunicatie Voorkomen en Oplossen: 9 Tips

Miscommunicatie is een veel voorkomend probleem bij mensen, aangezien iedereen informatie anders waarneemt en interpreteert.

De boodschap die over had moeten komen is volledig in het verkeerde keelgat geschoten bij je partner of collega. Oei! Wat nu?

In dit artikel vertel ik jou hoe je met gemakkelijke handelingen miscommunicatie kunt oplossen en beter nog, hoe je het kunt voorkomen.

En daarom heb ik voor jou een aantal tips op een rijtje gezet om je boodschap juist en duidelijk over te laten komen aan de ontvanger en vice versa.

Dit is wat je nog meer gaat leren:

  • Hoe jij kunt voorkomen dat jij en je gesprekspartner het doel van het gesprek hetzelfde interpreteren
  • Wat de (ernstige) gevolgen kunnen zijn van miscommunicatie
  • Wat non-verbale communicatie teweeg kan brengen
  • 9 beste tips om miscommunicatie te voorkomen en op te lossen

Wat veroorzaakt miscommunicatie?

Jij en je partner krijgen ruzie, omdat jullie allebei dachten dat de ander de hond uit zou laten. Of je collega heeft de opdracht die jij uitdeelde volledig anders uitgevoerd dan hoe jij het had bedoeld.

De zender (persoon 1) heeft een boodschap in gedachten die door de ontvanger (persoon 2) volledig anders uitgelegd kan worden. Dat wordt miscommunicatie genoemd. En de oorzaken van dit probleem kunnen heel veel factoren zijn.

Mensen communiceren de hele dag door, met iedereen die ze op een dag zien of spreken. Dat gaat verbaal of non-verbaal, bewust of onbewust.

We zijn allemaal communicatie-experts, zou je zeggen als je kijkt naar de hoeveelheid waarop wij op een dag communiceren.

Toch is het tegendeel soms waar en verwerken wij een boodschap van iemand volledig anders dan bdoeld en ontstaat er miscommunicatie.

Komt dat door de druk die deze tijd met zich meebrengt? Hebben we een andere communicatiestijl? Luisteren we nooit echt naar iemand? Of gaan we er vanuit dat iemand ons begrijpt, zonder dat we dat zeker weten?

Als je miscommunicatie in je leven wilt voorkomen, is het noodzakelijk om je bewust te zijn van jou en de communicatiestijl van anderen.

Sommige mensen geven de voorkeur aan persoonlijke communicatie, terwijl anderen zich prettig voelen bij een e-mail. Sommigen willen mondelinge instructies, anderen willen het schriftelijk.

Om je meer inzicht te geven in wat de factoren van miscommunicatie kunnen zijn begin ik graag met een aantal voorbeelden, zodat jij weet waar je aan moet denken als je een belangrijk of goed gesprek hebt.

Voorbeeld 1: 

Een alom bekend voorbeeld is een medisch voorbeeld.
Een man laat zich testen in een ziekenhuis op de ziekte van Pfeiffer, omdat hij erg moe is de laatste tijd. Het ziekenhuis geeft telefonisch door dat de uitslag ‘positief’ is.
Voor de man is onbekend of hij de nu een positief bericht heeft gehad en dus geen ziekte van Pfeiffer heeft of dat hij positief getest is op de ziekte en dus drager is van de ziekte van Pfeiffer. Dit is een voorbeeld van verbale miscommunicatie.
Voorbeeld 2: 
Een voorbeeld van non-verbale miscommunicatie gaat over het laten van boeren in China. Mocht je op zakenreis gaan naar China en uitgenodigd worden voor een net diner, dan geef  jij aan met het laten van boeren dat het eten je ontzettend gesmaakt heeft.
Hiermee respecteer jij de gastheer/vrouw. Doe je dit aan een Nederlandse tafel, dan komt dit hoogstwaarschijnlijk over als asociaal en dat zal je niet in dank afgenomen worden.
Je zakendiner kan hier abrupt mee beëindigd worden. Je spreekt hier ook wel van een andere communicatiestijl.

Voorbeeld 3: 

Relationeel heb je ook gemakkelijk miscommunicatie. Laat jij bijvoorbeeld per ongeluk in jouw berichtje naar je partner ‘caps-lock’ aan staan en vraag je hem in hoofdletters; OF JULLIE DOCHTER WEL OPGEHAALD IS?
Dan kan dat overkomen als een aanval, terwijl het vanuit jou bedoeld was als een normale vraag. Mocht je hier toch ruzie over krijgen, raad ik je aan om mijn artikel over ruzie goedmaken te lezen, zodat jij weet hoe je dit op een goede manier doet.

Voorbeeld 4: 

Een laatste voorbeeld is nog een voorbeeld over non-verbale miscommunicatie, maar gerelateerd aan lichaamshouding.

Heb jij bijvoorbeeld wel eens een programma gezien waarin iemand 1 miljoen euro wint in een televisieshow en niet lacht en niet blij lijkt? Vaak gun je degene dan al zijn prijs niet meer en denk je hardop; ‘nou die had ook wel wat blijer mogen reageren, geef het dan maar aan mij.’

Terwijl het heel goed kan, dat de winnaar van het spel niet in staat is door spanning of overrompeling om te lachen, maar ondertussen druist van geluk.

De ruis (spanning of overrompeling) tussen de non-verbale uiting (kijkt niet blij) en de vertaling van zijn/haar emotie verstoort de vertaling van de boodschap (dat gun ik hem/haar niet) die hij of zij wil uiten(ik ben heel blij met 1 miljoen euro).

Zoals je merkt zijn er heel veel aspecten die ervoor kunnen zorgen dat een boodschap anders overkomt dan je zou willen. De factoren die hiervoor zorgen worden ook wel ruis genoemd.

Die ruis kan zich uiten in; ander taalgebruik, hard geluid tijdens een gesprek, lichaamstaal die verkeerd vertaald wordt, te snelle communicatie, overhaaste aannames en noem maar zo maar op.

Alles wat ervoor zorgt dat jij niet de juiste boodschap overbrengt of ontvangt valt hieronder. Helaas brengt miscommunicatie ook vaak gevolgen met zich mee en die licht ik hieronder toe, zodat jij hier alert op kunt zijn.


De gevolgen van miscommunicatie

Als een boodschap niet overkomt zoals de bedoeling is wordt er automatisch anders gehandeld. Dat kan in sommige gevallen best zware gevolgen hebben.

Heb jij bijvoorbeeld een belangrijk sollicitatiegesprek en kan jij door de spanning niet gemakkelijk praten, heb je rode vlekken en een bibberende stem? Terwijl jij weet dat deze opdracht op jouw lijf geschreven is.

Dan is er een grote kans dat jij de baan niet krijgt als gevolg van jouw non-verbale miscommunicatie.

Maar als jij daar met een stralende lach en zelfverzekerde houding zat, had je de opdracht misschien wel binnengehaald. Wil je meer leren over zelfvertrouwen, lees mijn artikel over zelfvertrouwen vergroten.

Ook in relaties kunnen boodschappen verkeerd overkomen en zit jij door een stom verkeerd berichtje in zak en as, omdat jouw partner iets verkeerd begrepen heeft.

Relatieproblemen, werkstress, familiaire problemen, financiële onzekerheid, al deze problemen kunnen ontstaan door miscommunicatie.

Het is daarom niet zo raar dat ook jij eraan toe bent om miscommunicatie te voorkomen en belangrijker nog; te genezen! Iedereen heeft er wel eens mee te maken en daarom geef ik jou 5 tips om miscommunicatie in het vervolg tegen te gaan!


Hoe voorkom je miscommunicatie? 9 Tips

Tip 1: Spreek elkaars taal

Dit klinkt heel erg logisch, maar toch zul je soms merken dat zelfs degenen die dichtbij jou staan, een andere ‘taal’ spreken.

De ene persoon houdt veel meer van logica in een gesprek terwijl de ander juist behoefte heeft om vanuit een gevoelsperspectief te praten.

Op het moment dat je niet aanvoelt van elkaar met welke ‘communicatiestijl-taal’ gesproken wordt, maak je geen contact en komt een boodschap niet goed aan.

Dit begint met; het bereid zijn om de taal van de ander te spreken. Ben jij dus normaal iemand die heel erg is van de logica en het gelijk, maar weet je dat degene aan wie jij een boodschap over moet brengen een gevoelsmens is?

Zorg dan dat je op dat niveau gaat communiceren en probeer uit te leggen hoe jij communiceert of pas je aan op de stijl van de ander.

De stijl van iemand kun je bepalen aan de hand van het DISC-instrument.

Het geeft je inzicht in wat de persoonlijkheid van iemand is. Door deze analyse te maken vertaal je jouw boodschap gemakkelijker naar zijn of haar communicatiestijl.


Tip 2: Non-verbale communicatie is het halve werk

Op het moment dat jij op een boze toon met een gesloten houding iets zegt, komt dit volledig anders over dan wanneer jij lacht en een open houding hebt.

Met jouw houding maak of breek jij het doel van jouw gesprek.

Breng de emoties en houding naar voren die jij wilt uitstralen. Wil je sterk en interessant overkomen? Sta dan rechtop en lach!

Wil je meer leren over hoe jij bijvoorbeeld zelfverzekerd overkomt in plaats van onzeker, lees dan mijn artikel met 8 Tips Om Zelfverzekerd Over Te Komen Op Anderen.


Tip 3: Wees congruent in je doen en laten

Geef in het gesprek wat jij voert duidelijk aan wat je nodig hebt van jouw collega, of gesprekspartner.

Wanneer je iemand pas leert kennen, dan is het gemakkelijker om duidelijk te zijn over je behoeftes en je grenzen.

Ben je al enkele jaren samen met iemand, dan wordt het stellen van grenzen ineens een stuk lastiger. Samen heb je een bepaald gedrag ontwikkeld dat moeilijk is te veranderen.

Hetzelfde geldt voor vriendschappelijke relaties. Besluit je na een paar jaar ineens dingen anders aan te pakken, dan komt dit meestal ongeloofwaardig over.


Wanneer mensen grenzen gaan overschrijden, ontstaan er misverstanden. Door congruent te zijn kom je geloofwaardiger en duidelijker over op een ander.

Specifiek zijn en direct zijn, is belangrijk in de manier waarop je communiceert. Alleen zo geef je jouw grenzen duidelijk aan.



Tip 4: Stop met aannames

Aannames zijn de echte boosdoener tijdens een miscommunicatie.

In de meeste gevallen, als je iemand vraagt waarom hij de gegeven instructies niet heeft opgevolgd, is zijn kant-en-klare antwoord dat hij ervan uitging dat het op deze manier moest.

Als je miscommunicatie wilt voorkomen, controleer dan opnieuw of de persoon die voor je staat je aanwijzingen goed heeft begrepen of niet.

Onthoud dat actief luisteren heel anders is dan passief iets horen.


Tip 5: Wees een goede luisteraar

Zorgvuldig luisteren kan gemakkelijk miscommunicatie voorkomen.

Wiliam Ury, cofounder van Harvard’s Program on Negotiation, legt in deze video uit wat jij kunt bereiken met écht luisteren.

Vaak ontstaat miscommunicatie namelijk doordat we niet écht luisteren. Meer écht luisteren dan spreken helpt miscommunicatie uit de weg te gaan.

Wil je weten hoe je écht kan luisteren en het verschil kan maken in jullie gesprek? Hoe je hiermee miscommunicatie uit de weg gaat? Kijk de onderstaande video:


Tip 6: Denk 5 seconden na voordat je spreekt

Wat hebben goede sprekers met elkaar meen? Ze denken eerst goed na voordat ze iets zeggen.

Vooraf nadenken geeft je de ruimte om je willekeurige gedachten te ordenen en op de juiste manier te communiceren. Het is een hele goede gewoonte om te ontwikkelen.

Vooral wanneer we ons bedreigd voelen, zijn we vaak erg reactief en antwoorden we snel zonder er goed over na te denken. Voor de meesten van ons, wanneer we ruzie hebben, wordt het ego in ons wakker op om zijn positie te verdedigen.

In plaats van jezelf in een gesprek te werpen, neem opzettelijke pauzes zodat je je gedachten kunt samenstellen en je woorden opzettelijk kunt overwegen.

Het is aan ons om onze eigen tong te beheersen en verantwoordelijkheid te nemen voor wat uit onze mond komt.

Wees bereid om na te denken voordat je spreekt, zeg wat je bedoelt, sta achter je uitspraken en wees er verantwoordelijk voor.

Gebruik de pauzeknop!

Het lijkt misschien alsof het bovenstaande veel tijd en moeite kost, en als je je geest hebt getraind om altijd onmiddellijk te reageren, zal dat in het begin zo lijken.

Maar het is de innerlijke 'pauzeknop', een eenvoudige herinnering voor jezelf dat je mag wachten en de tijd mag nemen om op de juiste manier te reageren.

Zelfs slechts een paar seconden extra bedenktijd kan een enorm verschil maken in een verhitte discussie.


Tip 7: Houd rekening met digitaal berichtenverkeer

Heb je je ooit gefrustreerd gevoeld omdat iemand wel je berichtje had gelezen op whatsapp...maar niet reageerde? Waarschijnlijk wel.

Je zou denken dat miscommunicatie minder voorkomt dan vroeger, omdat technologie snelle en concrete communicatie bewerkstelligt. We zijn met elkaar verbonden als nooit tevoren en toch is miscommunicatie een dagelijks feit.

Toch kan moderne communicatie voor een hoop miscommunicatie zorgen.  Onthoud dat wanneer je een Whatsapp of e-mail doorstuurt, je geen subtiele nuances kunt oppikken die je gemakkelijk kunt doen als iemand voor je neus staat.

Elektronische communicatie mist de emoties en daarom kunnen de woorden gemakkelijk verkeerd worden geïnterpreteerd.


Tip 8: Stel vragen om een beter beeld te vormen

De beste manier om miscommunicatie te voorkomen, is door relevante vragen te stellen.

Het maakt het concept duidelijk en helpt je om een beter begrip te krijgen. Onderbreek iemand niet tijdens het spreken. Laat hem de zin afmaken en vervolgens kun je je vraag stellen.

Maak aantekeningen en noteer de belangrijkste punten zodat je gemakkelijk gerelateerde vragen kunt stellen. Controleer je feiten en denk na over de problemen die moeten worden aangepakt.

Vraag bij twijfel om opheldering als je miscommunicatie wilt voorkomen.


Tip 9: Leer effectiever en succesvol communiceren

Vooral deze laatste tip is erg belangrijk om miscommunicatie te voorkomen. Beter communiceren is een vaardigheid die ook jij kunt leren.

Wil je effectiever en succesvoller leren communiceren zonder ruzie te maken? Of merk je dat een gebrek aan zelfvertrouwen je tegenwerkt? Kom je erachter dat je een laatste duwtje in de rug nodig hebt om een zelfverzekerde en goede gesprekspartner te zijn?

Dan heb ik voor jou een perfecte interventie. Ik bundelde namelijk alle informatie in mijn E-book het 'Zelfvertrouwen Geheim', waarmee jij geen therapie of dure cursussen nodig hebt om een goede gesprekspartner te worden. En dat is precies wat ik wens voor jou! Ben jij hier klaar voor?

Vul hieronder je e-mailadres in en ik stuur het E-book gratis naar je toe:

Ik zie je daar!

Vera Franssen is multidisciplinair coach, therapeut en oprichter van het platform VitaalGezond. Samen met een professioneel team van hulpverleners en ervaringsdeskundigen, helpt ze mensen door heel Nederland en België om te herstellen van narcistisch misbruik en meer zelfvertrouwen te krijgen.
{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}
>