Behandeling Narcisme: Effectief of Zinloos en Gevaarlijk?

Ben je het slachtoffer van een narcist in je omgeving, dan weet je ongetwijfeld hoeveel onzekerheid dit met zich meebrengt.

Wat je ook weet is dat je blijft hopen dat de narcist in je leven zal veranderen.

Maar kan een narcist überhaupt veranderen en is een narcisme behandeling mogelijk?

En welke behandeling van narcisme kan jou als slachtoffer het beste helpen? Op al deze vragen geef ik je antwoord in dit artikel. 

Doel van dit artikel: Ik ga ik in dit artikel haarfijn uitleggen wat een narcisme behandeling is en hoe je hiervan kunt helen. Hierdoor kan je voorkomen dat je narcisten blijft aantrekken die jou dit aandoen.


Wat is een narcisme behandeling?

Als mens hebben we allemaal een persoonlijkheid. Dat is de optelsom van hoe we als persoon zijn, hoe we ons voelen en ons gedragen.

Mensen met een gezonde persoonlijkheid kunnen hun gedrag makkelijk aanpassen aan de omstandigheden waarin ze terechtkomen en de mensen die ze hierbij ontmoeten.

Ze voelen empathie en gaan respectvol met andere mensen om – ook al verschillen ze met anderen van mening.

Een gezonde persoonlijkheid kenmerkt zich ook door open en eerlijke relaties aangaan en op een gepaste manier omgaan met kritiek.

Bij iemand die hier niet in slaagt spreken we van een persoonlijkheidsstoornis.

Bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis zijn bepaalde karaktertrekken heel sterk aanwezig. Hierdoor slagen ze er niet in om zich aan te passen aan bepaalde omstandigheden, algemeen geldende normen en anderen.


Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis

Een narcist beschouwt zichzelf als superieur ten opzichte van anderen waardoor hij zich niet kan of wil aanpassen.

Hij is verslaafd aan aandacht, is heel egocentrisch en wil macht uitoefenen op anderen. Het resultaat hiervan is dat narcisten vastlopen in relaties met anderen.

Leef je met een narcist dan weet je vast dat zo’n persoonlijkheidsstoornis je leven tot een hel kan maken.

Misschien heb je er bij je partner al op aangedrongen om een narcisme behandeling te volgen.

Misschien – maar dat betwijfel ik heel sterk – heeft je partner zelf aangegeven dat hij behandeld wil worden. Heeft hij het hier toch over gehad, laat je hier dan niet door vangen!

“Ik wil dat jij gelukkig bent (lees: bij me blijft omdat jij mijn narcistische voorraad voedt) en daarom wil ik mij laten behandelen.”

Narcisten zijn specialisten in het manipuleren van anderen en misschien is de vraag om een narcisme behandeling te volgen weer een van zijn manipulatietechnieken.

De grote vraag is echter of een narcist dit wel wil en of hij überhaupt behandeld kan worden.

Een narcisme behandeling bestaat vrijwel altijd uit gesprekstherapie of psychotherapie. Dit kan helpen met het beter leren omgaan met anderen zodat relaties prettiger verlopen. Psychotherapie helpt ook om bepaalde emoties beter te begrijpen en om na te gaan wat een persoon drijft tot een bepaald gedrag.


Kan een narcist worden behandeld?

Een persoonlijkheidsstoornis zoals narcisme is moeilijk te behandelen.

Daarnaast is de kans erg klein dat een narcist daadwerkelijk behandeling zoekt. Hij ziet immers helemaal geen probleem in zijn gedrag. Hij is zo vol van zichzelf dat hij er helemaal niet bij stilstaat dat zijn omgeving lijdt onder zijn gedrag.

Staat hij hier op een zeldzaam moment toch bij stil dan zorgt zijn gebrek aan empathie ervoor dat hij zich helemaal niet kan inleven hoe dit werkelijk voelt voor iemand anders.

Wat een narcist wel interessant vindt aan een narcisme behandeling is dat ze de therapie kunnen gebruiken om aandacht te krijgen of om anderen de schuld te geven van hun moeilijkheden.

Een narcist kan bij een therapeut ongestoord vertellen over zichzelf en dat vindt hij natuurlijk heerlijk. Hij staat in het middelpunt van de belangstelling en krijgt de onverdeelde aandacht van iemand (zelfs als dat betekent dat hij ervoor moet betalen). De therapeut luistert en voedt hiermee zijn narcistische voorraad.


Het therapeutisch kader

Therapie werkt door wat het therapeutisch kader wordt genoemd.

De therapeut luistert maar er moet ook aan bepaalde voorwaarden voldaan worden. Afspraken moeten nageleefd worden. Therapeuten hebben het over emoties, bieden inzicht in verantwoordelijkheden en streven gedragsverandering na bij hun patiënten.

Narcisten hebben het heel moeilijk om binnen dit therapeutisch kader te blijven.

Ze vragen om last minute veranderingen, komen te laat opdagen, vragen meer tijd tijdens een sessie, enz… Dit zijn allemaal technieken die nog maar eens onderstrepen hoe belangrijk de narcist zich voelt.

“De therapeut moet rekening houden met mijn schema en mijn wensen.”

Therapie is bedoeld als een plek om open te zijn en emoties te tonen in een veilige omgeving. Het onvermogen van een narcist om zich kwetsbaar op te stellen is een grote belemmering bij een narcisme behandeling.

Veel narcisten nemen een stap terug als ze voelen dat ze zich kwetsbaar moeten opstellen. Als emoties naar boven komen worden ze defensief.

“Oh, mevrouw de psychiater, laten we inderdaad even over gevoelens praten. Wat wil je? Moet ik nu huilen? Wil je dat ik het uitschreeuw? Zal dat je het gevoel geven dat je goed werk levert?”

Als narcisten het gevoel krijgen dat ze verantwoordelijk worden gesteld voor hun gedrag, dan haken ze af.

Wat er gebeurt bij een behandeling van narcisme verloopt volgens een parallel proces aan wat er gebeurt in elke relatie met een narcist.

Als narcisten merken dat er over emoties gepraat moet worden, als er grenzen gesteld worden en als ze verantwoordelijk geacht worden voor hun daden dan komt hun manipulatieve kant naar boven.


Is een narcisme behandeling zinloos?

Dit zijn allemaal redenen waarom een narcisme behandeling niet werkt en eigenlijk zinloos is.

Een remedie tegen een narcistische persoonlijkheid bestaat niet!

Het heeft dan ook geen enkele zin om de narcist in je leven aan te sporen tot narcisme behandeling.

Ik kan je teleurstelling bijna voelen…

Waarschijnlijk vraag je je af of je dan helemaal niets kunt doen om de narcist in je leven tot inzicht te brengen. Ook hierbij moet ik je teleurstellen: het inzicht zal niet komen.

Dit betekent echter niet dat je jezelf niet kunt wapenen tegen narcisme. Lees snel verder voor mijn tips bij de behandeling van narcisme.


Slachtoffer tips bij de behandeling van narcisme

Je hoeft jezelf heus niet te veranderen om een relatie met een narcist aan te kunnen. Het probleem ligt immers niet bij jou maar bij de narcist.

Toch kun je enkele dingen doen om het leven met een narcist aangenamer te maken.


Tip 1: Verdiep je in de stoornis

Veel mensen begrijpen eigenlijk niet wat narcisme is. Bekijk het volgende filmpje voor een duidelijke uitleg wat narcisme precies is:

Een narcist is inderdaad vol van zichzelf, heel ijdel, houdt van aandacht, is egocentrisch en ziet er graag goed uit.

Maar narcisme is veel meer dan dat.

Een narcist doet alles om de focus op zichzelf te leggen.

Iedereen die niet in zijn verhaal meegaat of zich er tegen verzet moet het ontgelden. Omdat een narcist helemaal geen empathie kent, is hij in staat jou tot in het diepste van jezelf te kwetsen in zijn zoektocht naar narcistische voorraad.

Hoe beter je begrijpt wat narcisme is, hoe beter je je kunt wapenen tegen de psychologische schade die een narcist bij jou kan veroorzaken.


Tip 2: Bewaak en geef je grenzen aan

Eigen aan een narcist is dat hij heel doortastend is in hetgeen hij wil bereiken. Zijn uiteindelijke doel is om jou zo in een hoekje te duwen dat jij hem net zo belangrijk vindt als hij zichzelf.

Een narcist zal telkens een stapje verder gaan om de volledig controle over jou te verkrijgen. Dit doet hij door je grenzen af te tasten.

Het is dan ook belangrijk om een narcist duidelijk te maken waar jou grenzen liggen en dat deze belangrijk voor je zijn.

Een narcist zal het niet fijn vinden dat je grenzen stelt, maar dat is oké. Het is niet jouw taak om zijn emoties te reguleren.


Tip 3: Richt je op je eigen behoeften

Voor een narcist is het vanzelfsprekend dat alle aandacht naar hem uitgaat. Hij werkt dan ook hard om zichzelf in de schijnwerpers te plaatsen en te houden.

In je relatie met een narcist heb je misschien al gemerkt dat je je door deze tactiek laat vangen. Je schuift je eigen behoeften aan de kant om de narcist tevreden te houden.

Maar hoe hard je ook je best doet om aan de behoeften van een narcist tegemoet te komen, voor hem zal het nooit genoeg zijn.

Jouw behoeften zijn net zo belangrijk als deze van de narcist.

Herinner jezelf regelmatig aan je eigen behoeften, je verlangens en je doelstellingen. Sta niet toe dat de narcist jouw behoeften bepaalt en beslist hoe jouw leven er moet uitzien.


Tip 4: Sta kritisch ten opzichte van beloftes

Narcisten zijn goed in het maken van beloftes. Ze beloven te doen wat je wilt en niet datgene te doen waar je een hekel aan hebt.

Ze kunnen zelfs heel oprecht zijn over deze beloftes. Maar vergis je niet: beloftes maken zijn alleen maar een middel om hun doel te bereiken en je weer in hun web te spinnen.

De meest gebruikte belofte is ongetwijfeld: “Ik zal veranderen!”

Zodra een narcist het gevoel heeft dat hij weer controle op jou kan uitoefenen verdwijnt zijn motivatie om zijn beloftes te houden.

Reken er vooral niet op dat zijn daden overeenkomen met zijn woorden. Narcisten zijn alleen trouw aan zichzelf. Beloftes maken zonder deze na te komen bezorgen hen helemaal geen schuldgevoel.


Tip 5: Wees op je hoede voor future faking

Nog nooit van deze term gehoord? Future faking ligt wat in de lijn van beloftes maken.

Er is sprake van future faking als een narcist liegt of iets belooft in de toekomst om te krijgen wat hij in het heden wil.

  • Het kan zo simpel zijn als beloven dat hij je later zal terugbellen. 
  • Een narcist kan zelfs beloven om je mee te nemen op vakantie maar deze nooit concreet plannen.
  • Net zo goed kan hij beloven om met je te trouwen, voor altijd van jou te houden of nog lang en gelukkig samen te leven.

Concrete stappen om deze ‘droom-future’ waar te maken zal een narcist echter nooit ondernemen.

Zijn enige doel hierbij is om jou te laten geloven in een toekomst samen om zo in het heden controle op jou te kunnen uitoefenen.

Het is een vorm van misbruik die ervoor zorgt dat je precies doet wat een narcist van jou verlangt.

Verhalen die te mooi klinken om waar te zijn, zijn dat helaas vaak ook. Trap niet in de val die de narcist voor je neerlegt.

Tip 6: Erken wanneer je hulp nodig hebt

Een relatie met een narcist kan een hoge tol eisen van je geestelijke en lichamelijke gezondheid.

Als je symptomen hebt van angsten, depressie of onverklaarbare lichamelijke kwalen dan is het heel belangrijk dat je hieraan iets doet.

En dat hoef je heus niet alleen te doen. Misschien heb je een netwerk van familie of vrienden waarbij je terecht kunt.

Op relatieproblemen met een narcist rust echter vaak nog een taboe.

Misschien schaam je je omdat je dit niet eerder zag aankomen terwijl iedereen in je omgeving je ervoor had gewaarschuwd. Dit maakt de stap om er met hen over te praten natuurlijk extra moeilijk.


Hoe kan je als narcisme slachtoffer geholpen worden?

Waarschijnlijk ben je op een bepaald punt in je leven gekomen: de situatie met de narcist in je leven lijkt hopeloos. In dat geval is een narcisme behandeling voor jou van levensbelang.

Het gaat om kansen nemen om een gelukkig en zelfstandig leven te leiden en te leren van iemand die jarenlange professionele ervaring heeft met narcistisch misbruik.

Om te weten te komen in welke mate jij geconfronteerd wordt met narcisme nodig ik je graag uit om de gratis Narcisme Test te maken.

Zodra je deze test hebt gemaakt dan stuur ik je het e-boek ‘Narcist Ontmaskerd’ helemaal gratis naar je mailadres toe.

Vera Franssen is multidisciplinair coach, therapeut en oprichter van het platform VitaalGezond. Samen met een professioneel team van hulpverleners en ervaringsdeskundigen, helpt ze mensen door heel Nederland en België om te herstellen van narcistisch misbruik en meer zelfvertrouwen te krijgen.
{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}
>