Ben Jij Verlegen? 13 Tips Om Verlegenheid Te Overwinnen

We hebben er eigenlijk allemaal weleens last van: verlegenheid, (een beetje) bang zijn in groepen of ons een muurbloempje voelen.

Hoe je het ook noemt of ziet, het is een ontzettend slopende eigenschap.

Het is belangrijk om je bij verlegenheid te realiseren dat het een reflectie is an een persoonlijk, ongemakkelijk gevoel.

Daarom is het voor verlegen personen belangrijk om zichzelf te accepteren; je tekortkomingen, geheimen, maar ook je positieve eigenschappen.

Deze gewaarwording kun je gebruiken in de interactie met andere personen.

Wil jij je verlegenheid overwinnen? Lees dan de 13 tips in dit artikel om je verder te helpen in dit proces.

Verlegenheid kan veel beperkingen geven in je leven

Je bent niet de enige. Zelfs de meest sociale persoon die je kent voelt zich soms weleens verlegen.

Sommigen voelen zich echter in elke sociale situatie zeer ongemakkelijk.

Als je er goed mee omgaat, hoeft de verlegenheid je niet te veel te beperken.

Wanneer je dit niet doet, kan het je zeer beperken in het maken van nieuwe vrienden, het vinden van een potentiële liefdespartner, groeien in je carrière of om zelfs kleine dingen in het leven te kunnen bereiken.

Hierbij enkele voorbeelden van verlegenheid:

Er zit een meisje in je dezelfde klas tijdens de Franse les. Je vindt haar leuk. Je zou haar graag beter willen leren kennen, maar alleen al de gedachte om haar aan te spreken maakt je misselijk. 

Je loopt door de supermarkt en ziet een collega met zijn kinderen. In plaats van erop af stappen om je collega te groeten en een beetje smalltalk te doen, keer je snel om in de hoop dat je college je niet heeft gezien.

Je bent op een huisfeestje. Je wilt je graag mengen in andere gesprekken, maar alles wat uit je mond komt lijkt gekunsteld. Je krijgt het gevoel dat je de dingen alleen maar ongemakkelijk maakt voor jezelf en je vrienden. Je gaat uiteindelijk maar naar huis met een naar gevoel in je maag; alsof anderen denken dat je een mafkees bent.

Een ander persoon zei een aantal dagen geleden ‘Bel me maar!’. Je zit aan de eettafel met je telefoon in je hand. Je wilt hem opbellen en je voelt je hart steeds sneller kloppen. Je krijgt een black-out. Je hangt snel de telefoon op en loopt weg uit de keuken.  

Komen deze of vergelijkbare situaties je bekend voor? Zo ja, dan weet je hoe het voelt om verlegen te zijn, of je in ieder geval sociaal ongemakkelijk te voelen.

Symptomen van verlegenheid

Verlegenheid is een gevoel van ongemak, faalangst en nervositeit die je soms kunt ervaren tijdens interactie met andere personen.

Wanneer mensen verlegen zijn, voelen ze in werkelijkheid een aantal psychologische en fysiologische symptomen.

Hun hartslag stijgt, hun handen worden klam, ze krijgen het warm, ze gaan stotteren, er vliegen allerlei gedachten en angsten door hun hoofd.

Ze kunnen heel stil worden of juist erg snel gaat praten door nervositeit.

Maar bovenal zullen ze negatieve en onzekere gedachten krijgen over zichzelf en over hun eigen kunnen.

Een verlegen gevoel kan ernstige psychische gevolgen geven als er niks mee gedaan wordt. Het kan het gevolg zijn van een angststoornis.

Het kan hen bijvoorbeeld niet lukken om een liefdespartner te vinden door hun verlegenheid.

Of ze falen structureel op professioneel gebied in een carrière opbouwen of promotie krijgen doordat ze dit niet durven aan te kaarten bij hun leidinggevende of baas.

Hechte relaties zijn de belangrijkste factor in het bepalen van het succes en geluk in het leven van een persoon.

Sociale interactie is hierin ontzettend belangrijk, al dan niet essentieel.

Hoe ontstaat verlegenheid?

Waar komt die (extreme) verlegenheid eigenlijk vandaan? Bernardo J. Carducci, een verlegenheid-expert, spreekt over een ‘toenadering/vermijden-conflict’.

Dit conflict ontstaat wanneer we een doel hebben met zowel positieve als negatieve eigenschappen. Hierdoor wordt een doel tegelijkertijd wenselijk en onwenselijk.

We willen aan de ene kant het doel bereiken, maar aan de andere kant juist niet omwille van de negatieve eigenschappen die een onontkoombaar onderdeel zijn van het proces om het doel te kunnen bereiken.

Bij een verlegen persoon ontstaat dit conflict al bij een simpele interactie met een ander persoon. Ze willen aan de ene kant wel interacteren. Een mens is namelijk gemaakt om te interacteren met andere mensen. Ook verlegen personen hebben menselijke interactie nodig.

Bovendien geeft interactie bepaalde beloningen, zoals romantiek, een groei in je carrière of gewoon simpelweg een leuke dag of avond.

Beloning en risico’s

Verlegen persoon hebben zeker de behoefte om de interacteren met andere personen, maar denken te veel aan de risico’s die hierbij komen kijken.

Deze risico’s worden vooral besproken in het hoofd van de verlegen persoon.

Denk bijvoorbeeld aan schaamte, jezelf ongemakkelijk voelen, uitgelachen worden, ‘wat anderen wel niet zullen denken’, niet goed genoeg zijn, enzovoort.

Het is een strijd tussen de beloningen van sociale interactie en de risico’s. Het is een afweging in het hoofd van de verlegen persoon.

Bij een verlegen persoon winnen de risico’s het vaak van de beloningen, waardoor hij of zij sociale situaties zoveel mogelijk probeert te vermijden.

Heel veel mensen ervaren een bepaalde vorm van verlegenheid. Zelfs de personen die je het meest sociaal vindt, zijn weleens verlegen. Een bepaalde mate van onzekerheid is menselijk.

Onzekerheid is menselijk

De meest extroverte personen zijn ook verlegen. Bijvoorbeeld wanneer ze een persoon ontmoeten waar ze bewondering voor hebben.

Dat willen ze ook geen flater slaan en kunnen ze ook zeker nerveus overkomen.

Waar kan verlegenheid door worden veroorzaakt?

Bij een extreme vorm van verlegenheid kun je een overtuigende, algemene angst hebben voor sociale interactie met andere personen, wat je ervan weerhoudt om je op je op je gemak te voelen in het bijzijn van anderen.

Dit gevoel kan je leven sterk ontwrichten. Het is een sterke sociale angst. Je kunt het zien als een fobie.

Niemand wordt verlegen geboren

Verlegenheid of sociale angsten kunnen worden veroorzaakt door biologische factoren, omgevingsfactoren en cognitieve factoren.

Om verlegenheid bij kinderen te overwinnen is het belangrijk dat je ze op een positieve manier probeert op te voeden.

Hoe kunnen deze factoren verlegenheid veroorzaken?

Verlegen mensen ‘denken dat…’, ‘vermoeden dat…’, ‘zijn bang dat…’, enzovoort. Maar vaak grotendeels onterecht.

Het speelt zich met name af in hun eigen hoofd. Maar door deze gedachten worden ze zelf onzeker, angstig en verlegen.

Ze keren zich steeds meer naar binnen en richten hun aandacht juist op hun eigen nervositeit die ontstaat en denken dat iedereen in het gesprek dit merkt.

Veel mensen merken dit juist helemaal niet. Bovendien: iedereen heeft weleens een verlegen moment.

Niet-overmatig verlegen personen zetten zich over deze verlegen gevoelens heen, nemen het risico en gaan er gewoon voor. Verlegen mensen doen het tegenovergestelde.

13 Tips om minder verlegen te worden

Wil jij minder verlegen zijn in sociale situaties? Je kunt verlegenheid overwinnen door meer zelfvertrouwen te krijgen.

Dit kan enige tijd in beslag nemen, want verlegenheid zit diep in onze emoties vervlochten.

Stap voor stap zal je vooruitkomen. Tien klein stappen is een enorm grote stap.

Als je meer zelfvertrouwen wil krijgen, raad ik je zeker aan om ook eens dit inspirerende verhaal over zelfverzekerdheid van Till H. Groß te bekijken:

In plaats van je verlegenheid te willen veranderen, raad ik je aan om juist te leren hoe je toch hetgeen kan doen wat je door je (extreme) verlegenheid niet doet of durft.

Dus niet veranderen, maar overwinnen.

Verander jezelf niet, maar overwin je verlegenheid! Het sleutelwoord hiervoor is ‘sociale competentie’.

Hoe meer je weet hoe de sociale wereld werkt en eruitziet en hoe je moet interacteren met andere personen, hoe minder ontmoedigend deze dingen je kunnen maken en hoe meer vrienden je zult kunnen krijgen.

Het gaat er dus om dat je jezelf aanleert hoe het wel moet.

Maar hoe kun je jezelf beter redden in sociale situaties? Hoe kun je je sociale vaardigheden verbeteren?

Tip 1: Kalmeer jezelf

Maar jezelf niet te druk. Waarom eigenlijk?

Adem rustig in en adem uit. Realiseer je dat anderen ook niet nerveus zijn in dezelfde situatie, maar gezellig met elkaar praten.

Ik denk overigens niet dat anderen door hebben dat je verlegen of nerveus bent.

Je kunt jezelf ook inbeelden dat de anderen mini-mensjes zijn, zo groot als een pen. Daardoor ziet de situatie er een stuk minder ‘angstaanjagend’ uit.

Een andere tip die ik je wil geven om kalm te blijven, is door te lachen.

Door te blijven glimlachen, kom je juist heel zelfverzekerd over, zelfs wanneer je dit niet bent.

Je hebt dan geen reden om je niet zo te voelen, toch?

Tip 2: Neem zelf het initiatief

Neem geen afwachtende houding aan. Dat doen muurbloempjes. Probeer deze drang te overwinnen door zelf het initiatief te nemen.

Een goede manier is om jezelf eerst voor te stellen aan de ander.

Dan leg je namelijk meteen de volgende stap in het gesprek bij de ander die het gesprek zal aangaan.

Jezelf voorstellen is niet moeilijk. Hiervoor hoef je niet naar woorden te zoeken. Je kunt het thuis oefenen voor de spiegel.

Wanneer je net doet alsof, komt de rest vanzelf.

Tip 3: Vecht niet tegen je gevoelens

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, zijn er factoren waardoor je verlegenheid zich heeft kunnen ontwikkelen: er zijn biologische factoren, omgevingsfactoren en cognitieve factoren.

Het is niet erg. Het verlegen gevoel zit vooral in je hoofd. Probeer hier niet tegen te vechten, want hierdoor kun je gefrustreerd en verdrietig worden.

Probeer juist stap voor stap deze gevoelens te overwinnen.

Je hoeft niet iets te doen wat tegen je wil ingaat, maar kunt wel de risico’s nemen zodat je de beloning in ontvangst kunt nemen.

Tip 4: Let op je lichaamstaal

Je lichaamstaal speelt een grote rol in hoe anderen ons zien en wat anderen van ons vinden.

Wanneer personen zich achter een neutraal masker verstoppen (zoals een verlegen persoon over het algemeen kijkt), kan dit juist vijandig of afstandelijk overkomen.

Ik raad je aan om te proberen zelfverzekerd over te komen. Het maakt niet uit als dit slechts een masker is.

Het zal je namelijk helpen om niet alleen zelfverzekerd over te komen, maar je ook meer zelfverzekerd te voelen.

Hou je kin omhoog, sta rechtop, kijk vriendelijk naar anderen en richt je blik naar buiten (kijk om je heen). Anderen zullen eerder geneigd zijn om dit op te merken je vriendelijke uitstraling te zien.
Ze zullen dan op je af stappen en zelf het initiatief nemen om een gesprek te beginnen.

Zie het als een toneelstuk waarin je een rol speelt van stoere, zelfverzekerde persoon.

Tip 5: Ga sporten

Sporten is altijd een hele goede en gezonde activiteit. Je kan tijdens het sporten je hoofd leegmaken van zorgen en stress.

Door te sporten, wordt je fysiek sterker en krijg je een aantrekkelijker voorkomen.

Dit heeft een ontzettend positief effect op je zelfvertrouwen. Je zult jezelf minder onzeker voelen. Sporten kan hiermee een stap zijn in het overwinnen van je verlegenheid.

Wanneer je zelfverzekerder overkomt doordat je lekkerder in je vel zit, kun je bovendien complimentjes krijgen dat je er goed uitziet. Dat vormt helemaal een geweldige boost voor je zelfvertrouwen.

Tip 6: Doe dingen met vrienden

Een vervelend gevolg van (extreme) verlegenheid, is dat je in een sociaal isolement kan raken. Ieder persoon is soms verlegen.

Ieder persoon moet zichzelf er soms toe zetten om toch een afspraak met anderen na te komen, ondanks dat je eigenlijk geen zin hebt.

Verlegen personen hebben ook de neiging om geen afspraken te maken en niet naar afspraken te gaan. Ze worden dan gedreven door hun verlegen eigenschap.

Het is daarom goed om met een vriend(in) naar een activiteit te gaan. Plan dit van tevoren zo in.

Dan hoef je het niet alleen te doen. Het is voor iedereen minder angstaanjagend met een vriend(in) aan je zijde.

Tip 7: Bereid je voor op sociale interactie

Voel je een angst opkomen wanneer je een sociale activiteit hebt gepland? Bereid je dan voor.

Net zoals iemand bijvoorbeeld een belangrijke presentatie op het werk goed voorbereid, kun je ook sociale interactie voorbereiden.

Je kunt bijvoorbeeld smalltalk thuis al voorbereiden en oefenen. Schrijf zinnen uit op een stukje papier en oefen het voor een spiegel.

Oefen hierbij ook je gezichtsuitdrukking. Probeer vriendelijk over te komen met een glimlach op je gezicht.

Oefening baart kunst, maar door te oefenen zal je het op een natuurlijke manier over kunnen brengen naar andere personen. Probeer het maar.

Heb je bijvoorbeeld een date, maar ben je een verlegen persoon? Bedenk vóór je afspraak al wat onderwerpen waar je over kunt praten.

Wanneer er onverhoopt een stilte valt, kun je deze onderwerpen aansnijden in de vorm van een vraag die je de ander stelt.

De vragen die je ander stelt, zal de ander beantwoorden en waarschijnlijk opvolgen met “En jij?”. Je kunt de antwoorden dus ook voor jezelf voorbereiden.

Ook dit gesprek kun je oefenen voor de spiegel om zelfverzekerder over te komen.

Tip 8: Stop met zelfsabotage

Wil jij verlegenheid overwinnen? Wil jij niet in een sociaal isolement raken als gevolg van je verlegenheid?

Wil jij het heft in je leven in eigen handen nemen, in plaats van je leven te laten bepalen door je verlegen karakter? Sta dan niet toe dat je verlegenheid jouw leven domineert.

Draai het om. Probeer stap voor stap minder verlegen te worden in sociale interactie en bij sociale activiteiten, maar juist zelfverzekerder over te komen.

Vanbinnen zal je je nog steeds verlegen kunnen voelen, maar je kunt ervoor zorgen dat de verlegen gevoel geen macht over je heeft.

Tip 9: Wees je bewust van je ademhaling

Angst en nervositeit uiten zich door een versneld hartritme en een snelle ademhaling. Dit verraad aan anderen dat je nerveus en verlegen bent. Probeer je rust te behouden.

Voel je jezelf verlegen en nerveus worden tijdens een toenadering? Probeer rustig in en uit te ademen.

Door de ademoefening kun je de rust behouden.

Door rustig te blijven, kun je de geoefende en geleerde handelingen goed in praktijk brengen, zodat de verlegenheid geen grip op je kan krijgen.

Tip 10: Herken je eigen kracht

Verlegenheid is een beperkende eigenschap, maar ik weet zeker dat je ook veel goede en positieve eigenschappen en karaktertrekken hebt.

Richt je op deze persoonlijke krachten om je zelfverzekerder te voelen.

Kun je bijvoorbeeld goed voetballen?

Ben je heel creatief?

Heb je een passie voor films, een sport of je werk?

Al deze dingen kun je gebruiken in gesprekken met anderen.

Deze passies, hobby’s en dingen die je leuk vindt kun je gebruiken in sociale interactie zodat de verlegenheid niet op kan spelen.

Dat is slim, toch?

Tip 11: Wees geïnteresseerd en stel vragen

Wanneer je een ander laat praten, creëer je de condities om verlegen over te komen en volgzaam te zijn in de conversatie.

Zorg er juist voor dat je controle houdt over het gesprek. Neem zelf het initiatief.

Stap op de ander af en stel vragen. De beste tip die ik je hierbij kan geven, is om erg attent te zijn.

Bedenk voordat een sociale activiteit begint wat je van de andere aanwezige personen weet.

Is het kind van je collega bijvoorbeeld recent naar de middelbare school gegaan? Dan kun je deze persoon vragen hoe het met hun kind gaat.

Is een partner van je vriend(in) ziek of recent ziek geweest? Vraag hen hoe het met hun partner gaat.

Hebben kennissen, collega’s of vrienden recent een nieuw huis of een nieuwe auto gekocht. Vraag of het hen bevalt.

Is een ander persoon net op vakantie geweest? Vraag hoe de vakantie was en stel geïnteresseerde vragen over de vakantiebestemming.

Je hebt dan meteen een binnenkomer. De ander gaat vertellen en het gesprek is geopend. Attent zijn wordt ontzettend gewaardeerd.

Je hebt dus meteen een gesprek met een blij persoon dat graag vertelt. Goed gedaan!

Wanneer er een kleine stilte valt, probeer dan meteen te reageren op wat de ander heeft gezegd of een vervolgvraag te stellen.

Jij houdt dan controle over het gesprek, waardoor de ander totaal niet door heeft dat jij je eventueel verlegen voelde.

Dit alles kan je van tevoren voorbereiden (zie punt 7), zodat je de kansen op verlegenheid voorkomt en overwint.

Tip 12: Doe iets vaak genoeg

Ik noemde het al eerder: oefening baart kunst. Verlegenheid overwinnen kost nu eenmaal tijd en inzet.

Door te oefenen kun je bovendien jezelf aanleren om verlegenheid te overwinnen met van tevoren bepaalde stappen.

Je kunt verlegenheid overwinnen door iets vaak genoeg te doen. Denk bijvoorbeeld aan het spreken in het openbaar of een vrouw/man aanspreken.

Er zijn clubs/verenigingen waarbij je spreken in het openbaar kunt oefenen en verbeteren.

Dit zal een geweldig manier zijn om je vaardigheden te verbeteren in een neutrale omgeving waar iedereen je overigens wilt helpen.

Ben je nerveus wanneer je gaat oefenen?

Maak je geen zorgen. Hoe vaker je het doet, hoe minder nerveus je zult zijn.

Ben je verlegen wanneer je op iemand afstapt? Maak je geen zorgen. Misschien dat de verlegenheid blijft, maar je zult jezelf aanleren om over de verlegenheid heen te stappen en het gewoon te doen.

Je kunt je verlegenheid overwinnen door het vaak genoeg te doen!

Tip 13: Anderen voelen hetzelfde als jij

Anderen zijn ook verlegen. De persoon die je het meest zelfverzekerd vindt, heeft waarschijnlijk ook momenten dat hij/zij zich vanbinnen verlegen en onzeker voelt. Ik weet dat zeker.

Het gaat er namelijk helemaal niet om of je je vanbinnen wel of niet verlegen voelt. Het gaat er namelijk om dat je jezelf kunt redden in sociale interactie. Doe net alsof.

Lach vriendelijk, ook al ben je super nerveus en verlegen. Ga ervoor!

Fake it until you make it!

Bovendien: anderen zijn vooral met zichzelf bezig. Ze letten helemaal niet op je. Ze letten er niet op hoe je overkomt.

Ze merken niet op dat je stottert of dat de zinnen niet lekker uit je mond komen. Mensen zijn een stuk minder met jou bezig dan je denkt. Echt waar.

Maak je er dus vooral niet te veel zorgen om. Ga ervoor met deze tips en jij zult merken dat je in een mum van tijd minder verlegen bent geworden!

P.S. Hoe heeft verlegenheid jouw leven beïnvloed? Hoe ben jij van je verlegenheid afgekomen?  Laat onder dit artikel een reactie achter.