Ja, je leest het goed, een 'sensitieve narcist' bestaat.
Je krabt je nu waarschijnlijk achter je oren en denkt: "Een narcist die ook gevoelig is?"
Een sensitieve narcist toont nog steeds die welbekende narcistische trekken, maar reageert ook bijzonder gevoelig op personen en situaties.
Als dit je nieuwsgierig maakt en je wilt ontdekken hoe je zo'n persoon herkent en ermee omgaat, dan is dit artikel precies wat je nodig hebt.
Wat is een sensitieve narcist?
Narcisme lijkt steeds meer voor te komen in onze samenleving, met veel schadelijke gevolgen.
Narcisme kan worden gedefinieerd als egoïsme, een superieur gevoel, gebrek aan empathie en een behoefte om bewonderd te worden.
Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis. Een narcist denkt niet dat hij superieur is, maar is hiervan overtuigd.
Maar achter dit masker van superioriteit en zeer hoge mate van zelfverzekerdheid, schuilt een kwetsbaar persoon met weinig eigenwaarde die heel slecht tegen kritiek kan.
De hoge eigenwaarde en superieure identiteit van de narcist zijn vaak egocentrisch, gebaseerd op valse superioriteit, verwaandheid, oppervlakkige status, valse privileges, overdreven gevoel van rechtmatigheid, materialisme, enz.
Veel narcisten zijn echter zeer gevoelig voor kritiek. Ze zullen zich snel persoonlijk aangevallen voelen. Kritiek of situaties waarin hun superioriteit in twijfel wordt getrokken, worden door de narcist als een directe bedreiging van hun zelfrespect gezien.
En dan heb je te maken met een sensitieve narcist.
Hoe kun je een sensitieve narcist in je eigen omgeving herkennen? Als je een sensitieve narcist herkent, kun je er namelijk beter mee omgaan.
Opmerking: Niet elk gevoelig persoon is een narcist. Zeer gevoelige mensen zijn vaak vriendelijk, empathisch en uitstekende luisteraars. Deze kenmerken laten zien dat een persoon geen narcist is.
Zo herken je een sensitieve narcist
Hoe herken je een sensitieve narcist? Wat opvalt aan een sensitieve narcist is dat hij of zij een zelfingenomen eigendunk laat zien en een diepe honger heeft naar verzoening met anderen.
De sensitieve narcist laat ook intensieve negativiteit zien wanneer anderen hun superioriteitsgevoel in twijfel trekken, bedreigen of aanvallen.
De volgende signalen laten zien dat je wellicht te maken hebt met een sensitieve narcist. Een sensitieve narcist laat een regelmatig patroon van deze karaktertrekken zien, en niet zozeer sporadisch.
- Negatieve reactie op opbouwende kritiek
Een volwassen persoon is in staat om kritiek te accepteren, evalueren en er wat van te leren.
Opbouwende kritiek is namelijk een belangrijk middel om te groeien als persoon.
Gevoelige narcisten reageren juist negatief op negatieve kritiek. Ze voelen zich oneerlijk bekritiseerd, ook wanneer de kritiek opbouwend is.
Ze nemen de kritiek vaak persoonlijk op. Een reactie van de sensitieve narcist kan zijn: ‘Hoe durf je dit te zeggen/doen’. Ze hebben vervolgens moeite om de kritiek los te laten.
- Narcistische wrok
De narcist kan zich aangevallen voelen door een situatie of opmerking. Dit kan vijandige prikkels oproepen bij de narcist.
Dit kan er ook voor zorgen dat de narcist een wrok voelt.
De narcist laat woede zien en kan dit niet loslaten, omdat hij zijn zin niet krijgt.
“Als mijn man denk dat er niet aan hem wordt gedacht, is alles een probleem voor hem, terwijl hij zegt dat er niets aan de hand is.” (Josephien).
- Narcistische woede
De narcist laat intense woede-uitbarstingen en boosheid zien.
Ook in dit signaal kan de narcist het niet loslaten en ligt de aard in het feit dat de narcist niet zijn zin krijgt.
De trigger van een narcistische wrok en narcistische woede ligt in het feit dat de narcist er moeite mee heeft te ontdekken dat de wereld niet om hem draait en hij zijn zin niet altijd krijgt.
“Ik haat het als je de boodschappen zo op de kassaband legt. Ik zei toch dat ik het HAAT!” (Dianne over haar dochter bij de supermarkt)
Maar er zijn nog meer triggers waarmee een sensitieve narcist zijn ware aard laat zien:
- De narcist wordt verteld dat andere zaken belangrijker zijn dat de (egoïstische) behoeften van de narcist.
- De narcist kan niet doen wat hij van plan is, vaak door een snelle reactie van een ander.
- De narcist wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn (narcistische, manipulatieve) acties.
- De narcist voelt zich afgewezen of niet ‘speciaal’ omdat hij niet krijgt wat hij voor ogen had.
- De narcist kan een in zijn ogen oneerlijke situatie niet loslaten.
- Een persoon is het redelijkerwijs niet eens met de mening van de narcist. De narcist kan dit niet loslaten, vat het persoonlijk op en voelt zich aangevallen.
- De narcist heeft het gevoel niet in het middelpunt van de belangstelling te staan en laat jaloezie zien voor de erkenning die een ander krijgt.
Let goed op: Oprecht gevoelige mensen zijn geen narcisten. Een sensitieve narcist handelt vanuit een ‘schil’ van valse superioriteit, eigendunk en een vals gevoel van rechtmatigheid.
Deze valse schil brokkelt af wanneer de wereld hen eraan herinnert dat ze niet op een voetstuk staan.
Wat veroorzaakt sensitief narcisme?
Het is niet zo dat er één enkele factor is die leidt tot kwetsbaar narcisme. De oorzaak lijkt eerder een mix te zijn van verschillende elementen zoals trauma's in de vroege kinderjaren, een onstabiele gezinssituatie of verkeerde opvoedingsmethoden. In sommige situaties kan zelfs seksueel misbruik aan de basis liggen.
Er is een onderzoek waaruit blijkt dat mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis vaak zijn grootgebracht door ouders die enorm veel waarde hechtten aan status en prestaties. Als kind werd hen constant het gevoel gegeven dat ze beter waren dan anderen, een overtuiging die ze ook als volwassenen blijven koesteren.
Uit andere studies blijkt dat kwetsbare narcisten vaak een verleden hebben van negatieve ervaringen in hun kindertijd, zoals emotioneel misbruik en verwaarlozing.
We weten misschien niet exact hoe kwetsbaar narcisme ontstaat, maar er zijn wel bepaalde factoren die vaak terugkomen. Zo is er vaak sprake van trauma in de kindertijd en een diepgeworteld gevoel van minderwaardigheid.
Als volwassenen hebben deze personen geleerd om hun ware ik te verbergen. Sensitieve narcisten dragen vaak een masker uit angst voor kritiek en omdat ze bang zijn om als imperfect en onwaardig om lief te hebben gezien te worden.
Hoe omgaan met een sensitieve narcist?
Het omgaan met een sensitieve narcist kan een behoorlijke uitdaging zijn. Deze mensen zijn vaak uiterst gevoelig voor kritiek en hebben een hoge nood aan erkenning en waardering. Het is belangrijk om een strategie te hebben om op een gezonde manier met hen om te kunnen gaan. Hier zijn enkele tips:
- Begrenzing: Het is cruciaal om je eigen grenzen te kennen en deze duidelijk aan te geven. Dit kan moeilijk zijn, omdat sensitieve narcisten vaak proberen deze grenzen te overschrijden. Wees sterk en standvastig in het aangeven van je grenzen.
- Gezonde communicatie: Probeer duidelijk, open en assertief te communiceren. Vermijd kritiek of beschuldigingen, die kunnen leiden tot defensieve reacties.
- Neutraliteit: Houd je emoties zo neutraal mogelijk tijdens discussies. Sensitieve narcisten kunnen reactief zijn en zich door emoties aangevallen voelen.
- Zelfzorg: Vergeet niet voor jezelf te zorgen. Dit kan betekenen dat je soms afstand moet nemen om jezelf mentaal en emotioneel op te laden.
- Professionele hulp: Overweeg om professionele hulp in te schakelen, zoals onze narcisme coaching of krijg meer inzicht over narcisme met behulp van de 'Narcist de Baas Methode'. Hier kun je praktische tips en strategieën leren, alsook een lotgenoten community vinden waar je ervaringen kunt delen en steun kunt vinden.
P.S Ik noem de narcist een hij/hem, maar een narcist kan natuurlijk ook een vrouw/zij/haar zijn.
