De Nederlandse podiumkunstenaar en muzikant Herman van Veen verwoordt het prachtig:
“Als liefde zoveel jaar kan duren dan moet het echt wel liefde zijn. Ondanks de vele kille uren, de domme fouten en de pijn.”
Misschien maak jij hetzelfde mee in je relatie met je partner: kille uren, domme fouten en pijn.
Jij gaat er misschien ook van uit dat al die jaren samen betekenen dat het om echte liefde gaat.
Maar is dit wel zo? Echte liefde hoort toch mooi te zijn en geen pijn te doen. Misschien is dit geen echte liefde maar heb je te maken met een relatieverslaving.
Doel van dit artikel: Heb jij last van relatieverslaving en zit je vast in een liefdesrelatie? Dan ben je op de juiste plek beland. In dit artikel ga je een relatieverslaving herkennen en leer je wat je er aan kunt doen zodat jij jouw leven weer helemaal kan oppakken.
Wat betekent relatieverslaving?
Bij het woord verslaving denken de meeste mensen meteen aan sigaretten, cafeïne, alcohol, drugs of gokken. Maar ook relatieverslaving bestaat.
Een verslavende relatie kan worden omschreven als een relatie waarin je obsessief aandacht geeft aan je partner zonder voldoende stil te staan bij je eigen verlangens.
Je cijfert je helemaal weg ten voordele van je partner. Je eigen grenzen vervagen en je klampt je aan je partner vast. Zonder je partner voel je je helemaal verloren.
Dat komt een narcistische partner natuurlijk goed uit. Hij wil namelijk niets liever dan dat je volledig van hem afhankelijk bent.
Zo weet hij dat hij controle heeft over jou en dat je bereid bent om aan al zijn eisen te voldoen, hoe onredelijk die vaak ook zijn. Hij weet dat jij het perfecte slachtoffer bent om zijn narcistische voorraad aan te vullen.
Als je niet in staat bent om een relatie die gepaard gaat met vernederingen, stiltebehandelingen, gaslighting, misbruik, ongezonde controle van je partner, enz… te beëindigen dan is de kans groot dat je lijdt aan een relatieverslaving.
Je weet dat je in een toxische relatie zit, maar toch blijf je keer op keer teruggaan naar dezelfde persoon. Dit is het typische patroon van een relatieverslaving.
Een relatieverslaving veroorzaakt voortdurende stress en kan je emotioneel en lichamelijk flink uitputten. En net zoals dit bij veel verslavingen het geval is, kan ook een relatieverslaving je volledig ten gronde richten.
Wat zijn de symptomen van een relatieverslaving?
Een gezonde relatie geeft je een warm gevoel van liefde. Maar als diezelfde relatie ervoor zorgt dat je gaat twijfelen aan je eigenwaarde, dan wordt het tijd om je relatie eens goed te evalueren.
#1: Je vraagt je af of je op een foute man gevallen bent
Alles leek zo mooi in het begin maar dit evolueerde al snel naar een gevoel dat er iets niet klopt in jullie relatie.
Ondanks het feit dat je je vaak afvraagt of je misschien op een foute man bent gevallen, kun je je er toch niet toe aanzetten de relatie te beëindigen.
#2: Een aaneenschakeling van drama’s en conflicten
Ook een gezonde relatie loopt niet altijd van een leien dakje. Je kunt je boos of gefrustreerd voelen tegenover je partner en conflicten kunnen de kop opsteken. Dat is heel normaal... Maar het is niet meer normaal als je jezelf daardoor niet meer kan zijn!
#3: Grote hoogtes en diepe laagtes
De ene dag heb je het gevoel dat je samen met je partner de hele wereld aankunt, op andere dagen nemen de pijn en de onzekerheid het van je over.
Deze grote hoogtes en diepe laagtes zijn een teken dat je relatie niet stabiel is en kan op relatieverslaving wijzen.
#4: Je concentreert je alleen nog op jullie relatie
Jullie relatie spookt constant door je hoofd. Jouw gevoelens en gedachten zet je helemaal opzij. Je stelt jezelf helemaal ten dienste van je partner en onbewust verlies je jezelf. Niets wat voor jou persoonlijk belangrijk is, doet er nog toe.
#5: Je verliest je gevoel van eigenwaarde
Je klampt je vast aan je partner ook al behandelt hij je niet zoals het hoort. Vanuit een laag zelfbeeld dat je partner bij jou heeft gecreëerd, kom je tegemoet aan al zijn eisen. Hij verwacht dat je hem op een voetstuk plaatst en dat doe je ook. Je neemt er de pijn en de moeilijke tijden bij omdat je bang bent dat hij jullie relatie zal beëindigen.
#6: Je neemt geen stappen om de relatie te beëindigen
Je lijdt onder het toxisch gedrag van je partner en je beseft maar al te goed dat je niet op verbetering hoeft te rekenen. Toch kun je jezelf er niet toe aanzetten om stappen te ondernemen om jullie relatie stop te zetten.
#7: Piekeren en redenen bedenken om bij je partner te blijven
Piekeren over je relatie is een tweede natuur geworden voor jou. Altijd en overal ben je met je relatie bezig. Je blijft je concentreren op de positieve aspecten (als deze er al zijn) en je bedenkt tal van irrationele redenen waarom je toch maar bij je partner zou blijven.
#8: Angst, bezorgdheid en paniek
Je voelt een intense angst en bezorgdheid als je denkt dat je partner misschien overweegt om de relatie stop te zetten. Deze blinde paniek zorgt ervoor dat je je nog meer aan je partner gaat vastklampen.
Zijn bovenstaande symptomen heel herkenbaar voor jou dan is de kans groot dat je inderdaad verslaafd bent aan je relatie en aan je partner.
Hoe ontstaat relatieverslaving?
Onderzoek heeft uitgewezen dat relatieverslaving precies dezelfde neuro chemische reacties in je brein veroorzaakt als andere verslavingen.
Niemand begint aan iets met de intentie om een verslaving te ontwikkelen, maar veel mensen raken er toch in verstrikt.
Maar hoe werkt zo’n verslavingsmechanisme nu precies?
Bij een verslaving spelen de hersenen een grote rol. Je hersenen registreren alle vormen van genot op dezelfde manier en dat brengt een bijzonder proces op gang, namelijk het vrijkomen van de neurotransmitter dopamine. Deze stof activeert het beloningssysteem in de hersenen waardoor je je tevreden gaat voelen.
Maar na verloop van tijd worden je hersenen minder gevoelig voor lichaamseigen neurotransmitters. Niet alleen voor dopamine, maar ook voor andere neurotransmitters zoals endorfine (ook wel het gelukshormoon genoemd). Het gevolg hiervan is dat je steeds meer nodig hebt van iets om hetzelfde effect te bereiken. Zo belanden verslaafden in een zich steeds herhalend patroon.
Laten we dit mechanisme nu even toepassen op relatieverslaving:
Je nieuwe vriend overspoelt je aan de hand van talloze love bombing pogingen doelbewust met complimenten en je geniet met volle teugen. Deze vorm van genot zorgt ervoor dat er dopamine vrijkomt in je hersenen en je beloningssysteem wordt geactiveerd. Dat gaat zo een tijdje door en je hunkert steeds meer en meer naar dat fijne gevoel dat je vriend je bezorgt.
Dit kun je vast goed begrijpen. Want wat is er fijner dan je goed voelen bij je partner?
Maar jullie relatie evolueert en van al die complimenten is al snel geen sprake meer. In plaats daarvan wil je vriend steeds meer controle op jou uitoefenen en je ‘kneden’ tot een persoon die je helemaal niet bent.
Jullie relatie kent hoogtes en laagtes waardoor je constant in stressmodus leeft. Je voelt een intense pijn omdat je merkt dat je partner je niet goed behandelt. Talloze gaslighting pogingen en stiltebehandelingen beginnen hun tol te eisen en alle gevoelens van pijn, stress en hechting gaan door elkaar heen lopen. Toch blijf je je vastklampen aan je partner.
De meeste mensen die nog nooit te maken kregen met een relatieverslaving vinden dit vreemd. Hoe kun je nou verslaafd zijn aan de persoon die je zoveel pijn en verdriet bezorgt?
Wel, er bestaat ook zoiets als verslaafd zijn aan negatieve emoties.
Wanneer emoties goed worden gereguleerd functioneren de hersenen precies zoals ze horen te werken. Loopt er iets fout bij de regulering van je emoties dan heeft dat zo’n invloed op je brein dat je hersenen helemaal in de war geraken.
Ook bij pijn of angst worden dan bepaalde neurotransmitters afgegeven waardoor je lichaam net gaan hunkeren naar deze negatieve emoties. Onbewust ga je op zoek naar meer pijn.
En net daarin zit het gevaarlijke aspect van een relatieverslaving.
Hoe kom je van een relatieverslaving af? 7 tips
Afkicken van een relatieverslaving is inderdaad een hele opgave maar onmogelijk is het niet!
Het National Institute on Drug Abuse stelt dat het mogelijk is om van om het even welke verslaving te herstellen, dus ook van een relatieverslaving.
Tip 1: Erken je relatieverslaving
Voor je een verslaving kunt doorbreken, moet je je er goed van bewust zijn dat je een verslaving hebt. Erkenning is het begin van je reis naar herstel. De eerste stap is de waarheid onder ogen durven zien. Identificeer je relatie als de ‘drug’ waaraan je verslaafd bent.
Tip 2: Omgaan met de realiteit
Als je eenmaal de waarheid onder ogen hebt gezien, beloof jezelf dan om op een zo goed mogelijke manier om te gaan met deze realiteit. Een relatieverslaving is leven in een fantasiewereld. Je bent verliefd op wat je zou willen dat de persoon was, niet op wat hij is.
Tip 3: Geheelonthouding
Wanneer je de realiteit goed beseft en je gevoelens en terugkerende patronen hebt kunnen plaatsen is het tijd om met geheelonthouding van start te gaan. Net zoals een alcoholist terug kan vallen met een biertje, kan ook jij terugvallen door nog steeds contact te onderhouden met je ex-partner.
Ga volledig ‘no contact’ en onthecht je ook emotioneel van je ex-partner.
Tip 4: Houd rekening met ontwenningsverschijnselen
Bij het afkicken van een verslaving vecht je niet alleen tegen het voorwerp van je verslaving maar ook tegen de chemische reacties in je brein. Je zult je hier vast een tijdje minder goed door voelen.
Als je er echter in slaagt om niet in te gaan op deze reacties kun je deze moeilijke tijden doorkomen. Je neurotransmittersysteem zal uiteindelijk weer een balans vinden waardoor je beloningssysteem niet zo nodig moet gevoed worden.
Tip 5: Zoek afleiding
Niemand is ooit van een verslaving afgekomen door op de bank te zitten piekeren over wat hij achter zich laat. Doe je dit wel, dan is de kans groot dat je in je relatieverslaving vervalt. Je voelt je eenzaam, hebt niets om handen (want je relatie was het enige waar je voor leefde) en dan is de verleiding groot om weer contact op te nemen met je ex-partner.
Zorg dus voor afleiding!
Zoek een nieuwe hobby, spreek af met vrienden, ga wandelen in de natuur, doe aan lichaamsbeweging, hou een dagboek bij, trek er op uit! Welke afleiding je zoekt maakt niet uit. Het belangrijkste is dat je geen tijd hebt om nog aan je ex-partner te denken.
Tip 6: Dag per dag
Als je ooit iemand hebt gekend die een drugs- of alcoholverslavingsbehandeling heeft gevolgd, dan heb je hen misschien al horen zeggen: ‘One Day at a Time’.
‘Dag per dag’ betekent dat je je concentreert op het huidige moment. Misschien voel je je schuldig of beschaamd over je relatieverslaving. Of misschien ben je angstig om het in de toekomst zonder je partner te moeten doen.
Maak van ‘dag per dag’ een mantra zodat je niet meer aan het verleden denkt en niet over de toekomst piekert.
Tip 7: Slachtofferhulp: je staat er niet alleen voor
Na een relatieverslaving lijkt het misschien of je er alleen voor staat. Al die jaren klampte je je vast aan die ene persoon.
Wel, deze tijd is nu voorbij.
Je hoeft je niet langer eenzaam te voelen binnen een relatie en nu je vrij bent kun je je ook richten op steun van buitenaf.
Er zijn wel meer slachtoffers die herstellende zijn van een relatieverslaving. Op je weg naar herstel kan het helpen om verhalen van anderen te horen en je eigen ervaringen te delen.
Omdat ik het belangrijk vind dat je na een relatieverslaving je leven weer in handen neemt heb ik het ‘Narcist de Baas’ video herstelprogramma ontwikkeld. Dit programma vertelt je alles wat je ooit wilde weten over narcisme, narcistisch misbruik en relatieverslaving.
Maar je aanmelden voor dit programma levert je nog meer voordeel op. Je kunt vrijblijvend lid worden van de bijbehorende besloten lotgenoten community. Daar vind je een luisterend oor en begrip van mensen die net zoals jij geleden hebben onder een relatieverslaving.
Klaar om van je relatieverslaving af te komen? Klik hier voor meer informatie en schakel onze hulp in.
