Chronische Depressie / Dysthymie Genezen? Uitleg & 8 Herstel Tips

Bijna een vijfde van de volwassenen krijgt vroeg of laat in hun leven een depressie.

Ken je iemand die aan een chronische depressie (ook wel bekend als dysthymie) lijdt?

Of denk je zelf aan chronische depressie te lijden? Dan is het belangrijk dat je hulp zoekt en het met je familie, vrienden of collega’s deelt.

Het allerbelangrijkste is dat je erover praat.

Om de symptomen van dysthymie te herkennen, volgt hier een uitleg van de symptomen en 8 tips over hoe je het beste kan omgaan met een chronische depressie.


Wat is een chronische depressie?

Een chronische depressie wordt ook wel een dysthymie genoemd.

De term komt uit het oudgrieks ‘δυσθυμία’ en betekent een ontregeld gemoed.

Het is een langdurige vorm van depressie, waarbij mensen zich het merendeel van hun leven ‘grauw’ voelen.

Man die zijn hoofd vasthoudt en naar beneden kijkt door zijn chronische depressie

Volgens het DSM-5-systeem moeten symptomen minstens twee jaar duren om te classificeren als chronische depressie. Dat verschilt van een ernstige depressie, waarbij de symptomen minstens twee weken duren.

Er bestaan verschillende subtypes van chronische depressie, maar deze hebben hebben vergelijkbare langetermijneffecten op de gezondheid en de kwaliteit van het leven.

Dysthymie is een minder acute en minder ernstige vorm van depressie dan een ernstige depressie. Mensen kunnen jarenlang symptomen ervaren zonder dat ze een diagnose krijgen.

Daardoor geloven ze dat het deel is van hun karakter, waardoor ze misschien niet eens hun symptomen bespreken met een dokter, hun familie of hun vrienden.

Vrouw die haar knieen vasthoudt en omhoog kijkt omdat ze depressief is

Dysthymie gaat vaak gepaard met andere psychologische stoornissen. Een ‘dubbele depressie’ is bijvoorbeeld wanneer iemand bovenop zijn dysthymie een ernstige depressie ervaart.

Sommige mensen ervaren periodes van dysthymie die worden afgewisseld door periodes van hypomane episodes. Dit is een (milde) variant van een bipolaire stoornis.


Symptomen van dysthymie

Kenmerken van dysthemie zijn onder andere een lange periode (minstens twee jaar) van een bedrukte stemming en minstens twee andere symptomen.

Deze andere symptomen zijn meestal:

  • Een negatief zelfbeeld
  • Gebrek aan levensvreugde
  • Concentratieproblemen
  • Hopeloosheid
  • Continu piekeren
  • Slapeloosheid of juist te veel slapen
  • Vermoeidheid
  • Weinig energie
  • Veranderingen in eetlust
  • Moeilijk om beslissingen te maken

Omdat chronische depressie bij mensen voor het grootste deel in hun leven voorkomt, kunnen sommige mensen zich niet voorstellen dat ze zich ook anders kunnen voelen.

Vrouw die depressief is en niet weet wat geluk is

Milde vormen van dysthemie kunnen ertoe leiden dat mensen niet kunnen omgaan met stress en kansen vermijden omdat ze bang zijn om te falen.

In meer ernstige gevallen kan het ertoe leiden dat mensen zich zelfs terugtrekken uit dagelijkse activiteiten. Ze ervaren dan weinig plezier aan de normale activiteiten en bezigheden.

Het kan moeilijk zijn om een diagnose van dysthemie te geven vanwege de subtiele aarde van de symptomen. Daarnaast kunnen mensen hun symptomen vaak verbergen in sociale situaties.

Depressieve man die zijn hand tegen de zijkant van zijn hoofd houdt en aan de tafel zit terwijl hij uit het raam kijkt

Tenminste driekwart van de patiënten met dysthemie hebben ook een andere chronische psychologische aandoening of stoornis zoals:

  • Angststoornis
  • Bipolaire stoornis
  • Drugsverslaving
  • Alcoholisme

Meer informatie over dysthemie kan je onder andere vinden op deze pagina van Harvard.

Als je wilt weten hoe je kunt omgaan met een bipolaire stoornis, lees dan dit artikel.


Oorzaken van een chronische depressie 

Een chronische depressie blijkt vaak het gevolg van een combinatie van factoren te zijn.

Ik zal hieronder de belangrijkste factoren toelichten:


Erfelijkheid

Er zijn geen biologische oorzaken bekend die op alle gevallen van dysthemie kunnen worden toegepast.

Dat betekent dat er verschillende oorzaken ten grondslag liggen aan dysthemie. Geen enkele patiënt is dus hetzelfde.

DNA

Er zijn echter wel enkele aanwijzingen dat erfelijkheid een rol speelt. Zo lopen kinderen van ouders met een depressie een 3 keer hoger risico om zelf een depressie te krijgen.


Neurotransmitters

Neurotransmitters zijn verantwoordelijk voor onze emoties, concentratievermogen en eetlust. Daarbij spelen serotonine en noradrenaline een belangrijke rol in het bepalen van onze stemming.

Bij mensen met een depressie zijn er minder van deze stofjes beschikbaar.


Voeding

Recent is gebleken dat 90% van de serotonine in onze darmen wordt aangemaakt. Voeding speelt een cruciale rol in onze gemoedtoestand.

Verschillend fruit

Hormonen

Hormoonschommelingen zijn verantwoordelijk voor veel van onze emotionele klachten.

Veranderingen in onze hormonen kunnen leiden tot depressieve gevoelens, onverklaarbare huilbuien, stemmingswisselingen, angstgevoelens, irritatie etc.

Ben je een vrouw die de anticonceptiepil slikt? Wees je bewust dat twee op de honderd vrouwen die de pil slikt, depressieve klachten heeft.


Ingrijpende gebeurtenissen

Traumatische ervaringen zoals het verlies van een dierbare, mishandeling, ongelukken, verhuizing of ontslag kunnen leiden tot langdurende periodes van depressie.

Man die zijn vuist klemt en een vrouw op de achtergrond die met haar rug naar hem toe zit

Ook als je als kind en traumatische ervaring hebt meegemaakt en dit niet hebt verwerkt, kun je als volwassene depressieve klachten ontwikkelen.


Chronische depressie ervaringen

Liza is 29 en ze is al sinds haar 15e depressief. Dit is haar verhaal.

“Ik ben al de helft van mijn leven depressief. Een keer heb ik medicijnen genomen, maar dat beviel slecht. Ik werd er agressief van en zakte nog verder weg. Sindsdien slik ik niets meer en houd ik mezelf zonder medicatie overeind.”

“Ik ben onder behandeling geweest van een psycholoog, maar dat helpt alleen maar tijdens de behandeling. Wanneer de behandeling stopt, verlies ik ook het effect. Deze maand begin ik echter weer met nieuwe sessies. Samen met mijn partner, want hij begrijpt mijn situatie niet goed.”

Vrouw die bij een psycholoog zit terwijl de psycholoog aantekeningen maakt

“Door de jaren heen ben ik wel sterker geworden en leer ik steeds weer meer. Toch heb ik wel meer slechte dagen dan goede. Ik slinger over het algemeen redelijk snel heen en weer.”

“Meestal gaat het twee weken goed en dan val ik weer in een dal. Dan besef ik vaak dat het niet langer zo kan en raap ik al mijn krachten bij elkaar om ertegen te vechten. Ik heb dan drie of vier betere dagen, totdat ik weer langzaam afzak.”

“Hoewel ik me al lang niet helemaal super heb gevoeld, heb ik wel geleerd om beter voor mezelf op te komen en naar mijn lichaam te luisteren.”

“Daarnaast bespreek ik mijn depressie met mijn omgeving, wat helpt. Mensen krijgen daardoor meer begrip en ik begrijp het zelf ook beter.

Drie mensen die samen op een trap zitten en praten

Denk jij zelf ook aan een depressie te lijden? Weet dan dat je niet de enige bent!

Volgens het Trimbos Instituut krijgt bijna 20 procent van de volwassenen (18-64 jaar) in hun leven te maken met een depressie.

Wat je hier tegen kunt doen en hoe je een depressie kunt voorkomen lees je verderop in dit artikel.


Omgaan met een chronische depressie en werken

Het is zwaar om met een chronische depressie goed te functioneren op werk.

Vooral als je het liefst heel de dag in bed wilt blijven liggen, je nergens zin in hebt en jezelf niet meer kunt motiveren.

Werkdruk kan bij chronische depressie leiden tot een ernstige depressie of andere psychische klachten.

Man nerveus op het werk kijkt naar zijn horloge

Wist je dat depressie een van de meest voorkomende aandoening is bij werknemers die zich ziek hebben gemeld?

Ruim een vijfde van de mensen die ziek thuis zitten vanwege psychische klachten, hebben een depressie.

Toch zijn er manieren om hiermee om te gaan, zodat je goede resultaten kunt blijven neerzetten.

Een van de beste manieren is om het bespreekbaar te maken. Ik raad je aan om dit artikel te lezen als je naar manieren zoekt om stress op je werk te verbannen.


Chronische depressie en medicatie

Zoals bij de meeste psychische stoornissen varieert de behandeling van dysthymie van persoon tot persoon.

Het soort behandeling dat voor iemand werkt, is afhankelijk van hoe ernstig de symptomen zijn en hoe graag iemand wil werken aan zijn of haar emotionele problemen.

Als we kijken naar westerse medicijnen, is de behandeling ook afhankelijk van andere gezondheidsproblemen die iemand heeft.

Doosje met verschillende pillen

Zijn of haar medische geschiedenis en de reactie van het lichaam op een medicijn spelen daar ook een rol bij.

De soorten medicijnen die worden gebruikt om dysthymie te behandelen, zijn onder andere de volgende antidepressiva:

  • Selectieve serotonine-heropnameremmers (SSRI’s)
  • Serotonine en norepinefrine heropnameremmers (SNRI’s)
  • Tricyclische antidepressiva (TCA’s)
  • Monoamine-oxidase-remmers (MAO-remmers)
  • Noradrenerge geneesmiddelen zoals mirtazapine, nefazodon, venlafaxine, duloxetine en bupropion

Dysthemie is soms moeilijk te behandelen omdat patiënten deze depressieve symptomen accepteren als een natuurlijk onderdeel van hun persoonlijkheid of als een deel van hun leven dat buiten hun macht ligt.

Vrouw die met haar ogen dicht diep inademt en accepteert

Bovendien kan iemand met dysthymie een dubbele depressie ervaren wanneer hij of zij een extra moeilijke periode heeft.

Wanneer deze mensen op zoek gaan naar een behandeling is de behandeling mogelijk niet erg effectief als alleen de symptomen van de ernstige depressie worden aangepakt, en niet de dysthymie symptomen.

Daarom moet ook cognitieve therapie worden gebruikt. Cognitieve therapie leert je om negatieve denkpatronen te veranderen en geeft je een nieuw perspectief op jezelf en je omgeving.

Zijaanzicht van een vrouw en haar brein

Daarnaast heeft sporten en een goed slaapritme een positief effect op het behandelen van dysthymische symptomen.

Slaapproblemen? In dit artikel leer je 17 natuurlijke slaapmiddelen om goed te slapen.


Omgaan met een chronische depressie? 8 Tips

Dysthymie is een ernstige geestelijke gezondheidstoestand die niet alleen met alternatieve geneeswijzen moet worden behandeld.

Er zijn echter veel natuurlijke manieren om een depressie te verlichten en die je humeur verbeteren, je stress kan verminderen en je kan helpen omgaan met je symptomen.


Tip 1: Sporten

Het is bewezen dat sporten je stemming verbetert.

Man die zijn armen strekt door zijn voet vast te houden

Dit komt omdat je wanneer je sport meer serotonine (je ‘gelukshormoon’) vrijmaakt. De voordelen van sporten zijn onder andere:

  • Regelmatig sporten kan symptomen van depressie verlichten.
  • Sporten geeft je een gelukzalig gevoel.
  • Verbeteringen in gemoed kunnen tussen de 3 en 12 maanden na het trainingsprogramma voortduren.
  • De voordelen zijn hetzelfde, of je u rent, loopt, zwemt, stretcht of gewichten heft.
  • Sporten kan net zulke voordelen hebben als psychotherapie.

Bij sommige mensen kan sporten net zo goed werken als medicatie om de symptomen van depressie op korte termijn te verlichten.

Vrouw die met trainingskleren aan het sporten is op het strand

Begin langzaam en kies iets dat je leuk vindt.

  • Loop of jog minstens 20 minuten per dag. Drie keer per week kan genoeg zijn om de symptomen te verlichten en je stemming te verbeteren.
  • Sporten hoeft niet superintensief of langdurig te zijn om te werken.
  • Maak een back-up plan voor dagen met slecht weer of als het niet veilig of fijn is om buiten te sporten.
  • Kies een plaats en tijd om te sporten.
  • Volg je voortgang met behulp van een app, een stappenteller of een aantal wekelijkse of maandelijkse doelen.
Persoon die op zijn horloge een sport app heeft

Tip 2: Ga proactief om met stress

Proactief omgaan met stress kan helpen om problemen te stoppen voordat ze beginnen.

Leer je eigen triggers voor stress kennen en achterhaal de oorzaak van je depressieve symptomen, zodat je ze kan voorkomen.

Gebruikelijke triggers bij veel mensen zijn onder andere:

  • Een te zware werklast of een non-stop aan e-mails en deadlines.
  • Financiële lasten.
  • Grote veranderingen in het leven zoals een verhuizing.
  • Interne angsten, attitudes en overtuigingen.
  • Gebrek aan controle over situaties.
Man die eenzaam uitkijkt over de zee

Als je eenmaal weet wat voor jou stress veroorzaakt, kun je strategieën ontwikkelen om ermee om te gaan:

  • Leer bijvoorbeeld te ontspannen door middel van meditatie, yoga of tai chi.
  • Zeg nee tegen verantwoordelijkheden die je niet wilt of nodig hebt zoals extra werk of andere onnodige verplichtingen.
  • Onderbreek je routine met een vakantie.
  • Besteed tijd aan vrienden en familie die je steunen.
  • Doe ademhalingsoefeningen die je kalmeren en tegelijkertijd energie geven.
  • Vermijd situaties die stress, depressie of angstgevoelens oproepen.
  • Vermijd alcohol en drugs.
Zoek andere uitlaatkleppen voor ghosting

Tip 3: Therapie

Onderzoek wijst uit dat kortdurende therapie kan helpen bij de behandeling van dysthymie.

Er zijn verschillende soorten psychotherapie die nuttig kunnen zijn, waaronder:

  • Cognitieve gedragstherapie
  • Interpersoonlijke psychotherapie
  • Groepstherapie
  • Probleemoplossende therapie
  • Relatie-, familie- of groepstherapie
  • Hypnotherapie
  • Combinatietherapieën

Het type therapie dat je wilt of nodig hebt, is afhankelijk van je persoonlijkheid, doelen en symptomen.

Therapeut die aan het schrijven is terwijl hij met zijn client praat

Therapie kan je helpen om negatieve gedachten of gedragspatronen te identificeren en te veranderen.

Het kan ook helpen bij het omgaan met triggers van depressie zoals stress, verlies van dierbaren, isolatie, afwijzing en andere schokkende ervaringen.

In het algemeen kan therapie je helpen om vaardigheden en strategieën te ontwikkelen om emotionele en psychosociale obstakels te overwinnen


Tip 4: Blijf sociaal actief

Hoewel je mogelijk (tijdelijk) baat zou hebben bij het vermijden van stressvolle openbare of sociale omstandigheden (zoals spreken in het openbaar of grote groepen mensen), is het belangrijk om betrokken te blijven bij activiteiten met je vrienden, je familie en de maatschappij.

Groep vrienden die met elkaar praten en het leuk hebben

Samenwerken met anderen en verbinding zoeken met mensen helpt om de symptomen van depressie te voorkomen.

Je kan op meerdere manieren betrokken blijven:

  • Doe vrijwilligerswerk voor een goed doel, de kerk of een andere groep die belangrijk voor je is.
  • Neem deel aan sociale bijeenkomsten met vrienden en buren.
  • Concentreer je op uitstapjes die je het leukst vindt en waardoor je je minder eenzaam voelt.
  • Neem de tijd om aan je belangrijkste relaties te werken, bijvoorbeeld met je familie, je partner en je beste vrienden.
  • Als je sociale media gebruikt, leg dan de nadruk op kwaliteit.
Persoon die op sociale media scrollt naar recepten

Tip 5: Zorg voor goede voeding

Voeding alleen kan geen dysthymie of depressie kan genezen....

Maar het kan helpen om ontstekingen te verminderen, je stemming te verbeteren en je lichaam gezond te houden zodat je beter met stress om kunt gaan.

Een onderzoek uit Australië (‘SMILES onderzoek’) toont aan dat een aangepaste versie van het mediterrane dieetplan aanzienlijk meer mensen hielp om symptomen van depressie te bestrijden dan het geven van sociale steun alleen.

Verschillend gezond eten

Dit aangepaste mediterrane dieet bestaat uit een aantal van de volgende dagelijkse porties voor elk van deze voedingsgroepen:

  • 5-8 porties volle granen
  • 6 porties groenten
  • 3 porties fruit
  • 2-3 porties vetarme, ongezoete zuivelproducten
  • 1 portie rauwe, ongezouten noten
  • 3 eetlepels olijfolie per dag

Het plan heet het ModiMed Dieet en bevat ook 3-4 porties peulvruchten, 2 porties vis, 3-4 porties mager rood vlees, 2-3 gevogelte en maximaal 6 eieren per week.

Bakjes met eigen verbouwd voedsel

Het dieet raadt ook aan om geraffineerde granen, fast-food, gezoete voeding, vleeswaren, alcohol (behalve rode wijn met voedsel) en suikerhoudende dranken te vermijden.

Afzonderlijk onderzoek ondersteunt ook het gebruik van omega-3 meervoudig onverzadigde vetzuren als onderdeel van een gezond dieet om symptomen van depressie te verminderen.


Tip 6: Aromatherapie

Essentiële oliën worden al eeuwen lange gebruikt voor de behandeling van depressies.

Uit onderzoek blijkt dat dat inhalatie van etherische olie of massage met aromatherapie gunstig kan zijn voor sommige mensen met een depressie.

In sommige gevallen ervoeren mensen minder emotionele stress en minder depressieve symptomen na het inademen van essentiële oliën zoals lavendel.

Daarbij verlichtte ook een massage gecombineerd met aromatherapie depressieve symptomen.

Felsje aroma met bloemen ernaast

Aromatherapie kun je dagelijks tot twee keer per week doen, gedurende een aantal dagen of meerdere weken.

De volgende essentiële oliën schijnen te helpen bij het verlichten van depressie symptomen:

  • Bergamot
  • Lavendel
  • Romeinse kamille
  • Ylang ylang
  • Zoete sinaasappel
  • Grapefruit
  • Citroen
  • Kaneel
  • Neroli
  • Wierook
  • Sandelhout
  • Cederhout
  • Jasmijn
  • Wilde gember

Je kunt de olie direct uit de fles inhaleren, een paar druppels op een doekje druppelen en inhaleren, toevoegen aan een diffuser, een paar druppels in een bad doen, of verdunnen in een massageolie en het op je huid wrijven.

Lavendel naast een potje lavendelolie

Als je echter doorgaans erg gevoelig bent voor sterke geuren of als je allergisch bent voor gewone drager-oliën (zoals kokosolie of amandelolie), moet je voorzichtig zijn of een andere therapie overwegen.


Tip 7: Supplementen en kruiden

Bespreek voordat je alternatieve therapieën of medicijnen gebruikt het altijd eerst met je huisarts.

Sommige supplementen of kruiden (bijvoorbeeld St. Janskruid) die voor de behandeling van depressie worden gebruikt, kunnen namelijk sterk reageren in combinatie met andere medicijnen zoals bloedverdunners, anticonceptiemiddelen, geneesmiddelen tegen kanker, antidepressiva etc.

Verschillende kruiden in een bakje

Begin nooit zomaar aan iets wat je niet met je huisarts hebt besproken.

Dat gezegd hebbende, zijn de volgende supplementen en kruiden in sommige gevallen effectief gebleken:

  • Janskruid en omega-3 vetzuur supplementen: dit schijnt de stemming te verbeteren wanneer je 900-1500 milligram per dag slikt.
  • Passiebloem, kava, L-lysine plus L-arginine en magnesium: dit schijnt angstgevoelens en slapeloosheid te verminderen.
  • Zink: uit een studie bleek dat mensen met een ernstige depressie die dagelijks 25 milligram zink kregen bovenop hun antidepressiva, verbeterde symptomen hadden in vergelijking met mensen die een nep (placebo) supplement kregen.
  • Foliumzuur en vitamine B12: volgens één onderzoek zijn lage foliumzuur- en lage vitamine B12-levels geassocieerd met depressie. De onderzoekers raden een dosis van 800 microgram foliumzuur en 1 milligram vitamine B12 per dag aan.
  • Traditionele Chinese geneeskunde (TCM): een overzicht van vele onderzoeken naar traditionele kruiden die in China worden gebruikt voor de behandeling van depressie, wees uit dat de Xiao Yao San-formule de meest veelbelovende therapie is.

Tip 8: Zorg goed voor jezelf

Luister naar je lichaam. Als je weet dat je je eventjes niet zo positief voelt, blijf dan wel goed voor jezelf zorgen.

Vrouw die aan het douchen is en goed voor zichzelf zorgt

Zorg dat je goed eet, neem wat tijd vrij, drink genoeg water, maak jezelf op of koop een nieuwe outfit. Ga sporten, ga naar de dokter of besteed tijd in de natuur met vrienden of juist in je eentje.

Kortom, doe wat je leuk vindt en geef je lichaam de prioriteit.

Experimenteer niet in je eentje met oplossingen en stel ook geen zelf-diagnose vast. Ga naar een zorgspecialist, bespreek je klachten met je huisarts en laat de diagnose aan professionals over.

Herken jij enkele symptomen en wil je jouw verhaal delen? Laat jouw gedachten weten hieronder in de comments.

Vera Franssen is multidisciplinair coach, therapeut en oprichter van het platform VitaalGezond. Samen met een professioneel team van hulpverleners en ervaringsdeskundigen, helpt ze mensen door heel Nederland en België om te herstellen van narcistisch misbruik en meer zelfvertrouwen te krijgen.
{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}
>