Assertiviteit gaat om communicatie, zowel verbale als non-verbale communicatie.
Het is een manier van communiceren waarbij je voor jezelf opkomt, zonder je band met een ander te schaden.
Assertief zijn betekent dat je perfect kunt aangeven waar je grenzen liggen zonder anderen te kwetsen. Meer assertiviteit kun je perfect leren in korte tijd. Benieuwd hoe?
In dit artikel leer je 15 verschillende tips en technieken die je kunt gebruiken om assertiever te worden en je sociale vaardigheden te verbeteren. Het jaar 2021 wordt het jaar waarin JIJ bepaalt hoe je behandeld wilt worden! Let's go!
Doel van dit artikel: Wat is assertief gedrag en hoe word je assertief? Dat leer je vandaag! Je maakt kennis met verschillende communicatiestijlen en leert hoe je op een assertieve manier kunt communiceren. De 9 eenvoudige tips zullen je hier vast en zeker bij helpen.
Wat is de ware betekenis van assertiviteit?
Assertief zijn betekent op een kalme en positieve manier opkomen voor je eigen rechten of van andere mensen en je eigen grenzen kunst stellen zonder agressief te zijn.
Je bent in staat om op een rustige en zelfverzekerde manier iets duidelijk te maken terwijl je de ander in zijn waarde laat.
Je bent assertief als je zonder de gevoelens van anderen te kwetsen, je eigen grenzen kunt stellen en voor jezelf opkomt.
De Dikke Van Dale geeft volgende definitie van assertiviteit: ‘het zichzelf durven zijn’. Niet slecht en wie ben ik om de Dikke Van Dale tegen te spreken...
Toch gaat de betekenis van assertiviteit veel verder dan deze definitie. Het is niet alleen jezelf durven zijn, maar ook – en vooral – opkomen voor jezelf.
Assertief zijn betekent dat je het nodige zelfvertrouwen hebt om op een duidelijke maar rustige manier op te komen voor jezelf.
Belangrijk is dat je hierbij het respect voor anderen niet verliest. Assertiviteit is een balans vinden tussen eigenbelang en dat van anderen.
Sommige mensen hebben helemaal geen probleem om assertief te zijn.
Behoor jij niet tot deze laatste groep en voel je dat je jezelf vaak wegcijfert? Dan is het de hoogste tijd om te leren hoe je assertiever kunt zijn.
Zie het als de ultieme vorm van zelfontwikkeling zodat de kwaliteit van je leven verbetert.
Laten we even een voorbij erbij pakken:
Als iemand je voorkruipt bij de kassa van de supermarkt en je vindt dit eigenlijk niet zo leuk dan moet je voor jezelf durven opkomen.
Dit moet je uiteraard op een correcte manier doen. Als je meteen gaat schreeuwen dat het jouw beurt is, is dit geen assertief gedrag.
Assertief reageren kun je bijvoorbeeld als volgt doen:
“Jammer, maar ik ben ook gehaast en ik sta hier al een tijdje aan te schuiven. Kunt u dit misschien aan iemand anders vragen? Dank u wel.”
Assertiviteit is de gulden middenweg tussen subassertief en agressief gedrag.
Assertief zijn en de 4 communicatiestijlen
Er bestaan 4 vormen van communicatie:
Als we met anderen communiceren, dan gebruiken we een van deze communicatiestijlen.
Passieve communicatie
Passieve communicatie betekent dat je het meestal eens bent met wat iemand anders zegt of voorstelt.
Herken je volgende stellingen, dan communiceer jij waarschijnlijk op een passieve manier.
Hoewel hier de term ‘passief’ wordt gebruikt, betekent dit helemaal niet dat je je ook passief gedraagt.
Integendeel, je bent meestal zo in de weer om het anderen naar hun zin te maken dat je nauwelijks rust kent.
Agressieve communicatie
Als je op een agressieve manier communiceert probeer je anderen te dwingen om te doen wat jij wilt, zelfs als dit tegen hun eigen wensen ingaat. Je probeert de controle te krijgen over de wensen van anderen.
Agressieve communicatie ontstaat vaak uit een gevoel van angst en onmacht.
Op korte termijn kan deze vorm van communicatie je een gevoel van macht geven, maar op langere termijn zorgt deze voor nog meer onzekerheid.
Passieve-agressieve communicatie
Passieve-agressieve communicatie is een manier om je frustraties en ongenoegen te uiten, zonder de verantwoordelijkheid voor de gevolgen hiervan te willen dragen. Enkele voorbeelden:
Roddelen
Als je roddelt uit je je ongenoegen over een persoon zonder dat deze hierbij aanwezig is. Zo vermijd je om een directe communicatie aan te gaan en neem je de verantwoordelijkheid voor je woorden niet.
Sarcasme
Met een sarcastische opmerking val je iemand verbaal aan, maar omdat ‘het maar om een grapje gaat’, draag je de gevolgen hiervan niet.
Opzettelijk een taak slecht uitvoeren
Omdat je een bepaalde taak niet leuk vindt voer je ze opzettelijk slecht uit. Zo uit je je ongenoegen en vermijd je dat men er jou nog eens om vraagt.
Op korte termijn werkt passieve-agressieve communicatie vaak goed, maar op lange termijn kan het heel nare gevolgen hebben.
Mensen uit je omgeving zullen hier op een gegeven ogenblik genoeg van krijgen en je gaan mijden.
Assertieve communicatie
Assertief communiceren betekent dat je heel duidelijk en respectvol zegt wat je wilt én wat je niet wilt. Een heel eerlijke vorm van communicatie dus.
Assertief communiceren is de meest efficiënte manier om met mensen om te gaan. Je drukt eerlijk uit hoe je je voelt - wat voor jezelf heel belangrijk is - maar je doet dit ook met respect voor anderen. Net daarom heeft assertiviteit zoveel te maken met waarden.
Zou je zelf best wel wat assertiever willen zijn, dan is het belangrijk dat je de kenmerken van assertief gedrag leert kennen.
Kenmerken van assertief gedrag
Direct en respectvol communiceren
Je maakt op een bondige manier je wensen en verlangens duidelijk.
Met het nodige respect deel je je gesprekspartner mee hoe jij over een bepaalde situatie denkt of wat jij belangrijk vindt.
Goed oogcontact
Iemand recht in de ogen kijken wijst op eerlijkheid en zelfvertrouwen.
Onthoud ook goed dat mensen minder goed luisteren als je vaak wegkijkt. Als je mensen aankijkt komt je boodschap veel beter over.
Krachtige lichaamstaal en zelfverzekerde lichaamshouding
Ook een krachtige lichaamstaal is belangrijk bij assertief gedrag.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat mensen zich slechts voor 10% laten leiden door wat anderen zeggen en zich voor meer dan 50% baseren op lichaamstaal.
Houd vooral rekening met het volgende als je assertiviteit wilt uitstralen:
Nu je geleerd hebt wat assertiviteit precies is en wat de kenmerken van assertief gedrag zijn, wil je vast weten wat nu precies de voordelen van assertiviteit zijn!
De voordelen van assertief zijn
Je verbetert je communicatie en connecties met anderen
Assertiviteit betekent niet altijd ‘neen’ kunnen zeggen. Als je met een bepaalde situatie akkoord gaat, kun je gerust ‘ja’ zeggen.
Het gaat erom hoe jij je bij een bepaalde situatie voelt.
Omdat je op een open en eerlijke manier communiceert zullen anderen precies weten wat je bedoelt. Hiermee kun je heel wat misverstanden vermijden.
Omdat je je wensen op een open en respectvolle manier duidelijk maakt verlopen contacten met anderen makkelijker en eerlijker. Je weet perfect wat je aan elkaar hebt en waar zowel jij als anderen grenzen kunnen trekken.
Het versterkt je gevoel van eigenwaarde
Volgens de behoeftepiramide van klinisch psycholoog Abraham Maslow is eigenwaarde een van de belangrijkste motivaties in het leven.
Om een gelukkig leven te leiden heb je zowel respect van anderen als zelfrespect nodig.
Als je op een passieve manier communiceert dan heb je ongetwijfeld het gevoel dat je niet durft opkomen voor je eigenbelang.
Ook al vind je iets helemaal niet leuk, toch geef je toe, hoe vervelend je de situatie of de vraag ook vindt.
Hierdoor kun je je minderwaardig en zelfs depressief gaan voelen. Door assertief te communiceren krijg je het gevoel dat er ook met jouw mening rekening wordt gehouden waardoor je gevoel van eigenwaarde versterkt.
Je ervaart minder stress in lastige situaties
Stel dat je baas je al voor de derde dag op rij vraagt om over te werken. De vorige twee dagen ben je akkoord gegaan, maar nu heb je echt geen zin om langer op kantoor te blijven.
Als je passief communiceert, zul je dit aanvaarden al betekent dit niet dat je het leuk vindt. Je bent immers te gestresseerd om op te komen voor jezelf.
Communiceer je agressief, dan ga je meteen in de tegenaanval en dit bezorgt jou ook een flinke portie stress.
Ben je voldoende assertief, dan weet je dat je het recht hebt om op te komen voor jezelf en zul je dit ook op een rustige manier doen, zonder enige vorm van stress.
Je wordt minder snel boos en geïrriteerd
Agressief communiceren zorgt sowieso voor boosheid en irritatie.
Niet alleen word je zelf boos als je iets gevraagd wordt wat je eigenlijk niet wilt doen, maar ook anderen zullen geïrriteerd zijn door je reactie.
Want passieve communicatie kan je behoorlijk gefrustreerd maken.
Je krijgt het gevoel dat je hebt gefaald ten opzichte van jezelf door nog maar eens toe te geven aan iets wat je helemaal niet wilt.
Dit gevoel kan ervoor zorgen dat je behoorlijk boos en geïrriteerd bent, niet alleen op jezelf, maar op je hele omgeving. Met assertiviteit kun je heel wat frustraties vermijden.
Je verhoogt je zelfvertrouwen en zelfrespect
Telkens je iets doet of telkens je akkoord gaat met iets wat je eigenlijk niet echt wilt, ga je ervan uit dat je eigen mening en wensen niet belangrijk zijn.
Met andere woorden: je zet jezelf, je eigen wensen en verlangens niet op de eerste plaats. Als je dit te vaak doet, dan ga je na een tijdje echt geloven dat jijzelf niet belangrijk bent en krijgt je zelfvertrouwen een flinke knauw.
Als je echter op een assertieve manier duidelijk maakt hoe je je echt voelt of wat je echte wensen zijn, dan ga je merken dat mensen hier echt wel rekening mee houden.
Het stelt je in staat om beslissingen te nemen
Als je een flinke portie zelfvertrouwen hebt, neem je de beste beslissingen. Eerder kon je al lezen dat assertiviteit je zelfvertrouwen versterkt.
Wanneer je assertief bent, dan weet je perfect hoe je iemand op zijn plaats kunt zetten; niet op een agressieve maar op een respectvolle manier.
Als iemand je voorkruipt in de supermarkt sta je misschien flink te twijfelen of je dit wel zou toelaten. Je voelt je er niet goed bij, maar kan niet besluiten deze persoon hierover aan te spreken.
Ben je assertief genoeg, dan heb je van deze besluiteloosheid geen last.
Met een assertief antwoord kun je deze persoon er perfect op wijzen dat je dit helemaal niet leuk vindt. Je besluit om op te komen voor jezelf en de beslissing te nemen om hem niet voor te laten gaan.
Vind jij van jezelf dat je je eigen wensen en verlangens te veel op de tweede plaats zet?
Vind je dat je het te vaak eens bent met wat anderen voorstellen? Dan heb ik goed nieuws voor jou: assertiviteit kun je perfect leren.
Met onderstaande tips zet je al een eerste stap naar assertiever worden.
Assertiviteit kun je aanleren
Assertief gedrag is een sociale vaardigheid die je kunt aanleren. Sommige mensen zijn van nature assertief en anderen kunnen door een gebrek aan zelfvertrouwen wel een extra portie assertiviteit gebruiken.
Assertiviteit houdt in dat je over een aantal eigenschappen moet beschikken. Je moeten weten wat je zelf wilt en wat wel en niet bij jou past.
Daarnaast moet je je er ook van bewust zijn dat andere mensen nu eenmaal anders denken en andere meningen kunnen hebben. Samenwerken is altijd een kwestie van geven en nemen.
Voorbeelden van assertief gedrag
Voorbeeld 1:
Stel dat je in de supermarkt staat te wachten en dat een ander persoon voorsteekt.
Als je assertief bent, zou je op de volgende manier kunnen reageren als je die persoon aanspreekt: ‘Hallo, ik stond hier al even in de rij en nu sta jij voor mij, dat vind ik niet zo leuk. Is het mogelijk om achteraan aan te schuiven? Dank je wel’.
“Jammer, maar ik ben ook gehaast en ik sta hier al een tijdje aan te schuiven. Kunt u dit misschien aan iemand anders vragen? Dank u wel.”
Voorbeeld 2:
Een vriend / vriendin belt je op omdat ze ruzie heeft gehad met een vriendin. Het verhaal dat ze wilt doen is erg lang en jij hebt nog heel wat andere dingen te doen.
Een assertieve aanpak zou zijn: ‘(naam), wat naar voor je. We moeten hier inderdaad over praten, maar ik moet eerst een berg werk afmaken. Ik bel je later op de dag terug!’
Voorbeeld 3:
Je baas vraagt of je wilt overwerken, terwijl je op hetzelfde moment hebt afgesproken met je partner. Zeg dan op een rustige manier dat dit niet gaat lukken omdat je al een andere afspraak hebt.
Assertiviteit houdt in dat je op een open, eerlijke en duidelijke manier communiceert. Het is niet de bedoeling om anderen te kwetsen of te kleineren. Veroordeel niet, maar blijf bij de feiten. Geef goed aan wat je wilt en gebruik een vriendelijke stem.
Voorbeeld 5
Het is heel normaal dat je de gevoelens van familieleden of vrienden niet graag kwetst. Toch betekent dit niet dat je je niet mag opkomen voor jezelf.
Je moeder belt elke dag om te horen hoe het met je gaat. Maar eigenlijk wil jij na een lange werkdag vooral op adem komen.
Vaak heb je het er moeilijk mee dat ze elke dag belt, maar je wilt haar niet teleurstellen.
Als je haar op een assertieve manier duidelijk maakt dat je nu even geen zin hebt in een praatje zal haar dit geruststellen en ook jou de nodige rust geven.
Dit kan zo: “Hoi mam, ik heb eigenlijk niet zoveel tijd om te kletsen als ik pas thuiskom van mijn werk. Laten we afspreken dat ik je ’s avonds zelf opbel wanneer ik lekker rustig op de bank zit.”
Eerder vermeldde ik al dat het bij assertiviteit vooral om communicatie gaat. Toch is assertief zijn meer dan alleen communicatie.
Assertiviteit gaat eigenlijk over waarden. Het betekent dat we ons leven leiden volgens onze waarden en niet die van iemand anders.
Hoe assertief te zijn op het werk
1. Richt de focus op jezelf
Als je assertief wilt communiceren, richt dan altijd de focus op jezelf. Gebruik zinnen zoals: ‘ik werk beter als…’ of ‘ik voel me afgeleid als..’.
Dit klinkt veel beter dan bijvoorbeeld: ‘jij maakt teveel lawaai’. Hierdoor gaat de ander alleen maar in de verdediging schieten en gaat de discussie over de ander en niet meer over wat jij wilt.
Voor je het weet zit je in een discussie verwikkeld en maak je het alleen maar erger. Richt dus de focus op jezelf door ik-boodschappen te geven.
Door op deze manier iets duidelijk te maken, geef je aan hoe het voor jou voelt. Door in de jij-vorm te reageren, voelt de ander zich veel sneller aangevallen. Ga dit maar eens na bij jezelf.
Probeer daarnaast overdrijfwoorden als ‘nooit’ en ‘altijd’ te vermijden. Deze woorden kunnen extreme reacties uitlokken.
Zinnen als ‘ik vind dat je altijd je troep laat rondslingeren’, klinken erg negatief en kwetsend.
De ander gaat je dan waarschijnlijk meteen van een stevige repliek voorzien. Kies steeds voor zintuigelijke woorden als ‘ik voel’ of ‘ik zie’.
Het is dus niet alleen belangrijk dat je een vriendelijke toon aanhoudt als je communiceert, maar ook de manier waarop je je zinnen formuleert is van belang.
2. Bied een oplossing
Kun je niet doen wat de ander van je vraagt? Bied dan een alternatieve oplossing aan. Voor de meeste problemen bestaat er een eenvoudige oplossing.
Heb je bijvoorbeeld geen tijd om langer te werken vandaag? Verplaats dit dan naar een andere dag.
Je kunt beter een afspraak afzeggen, dan er toch aan beginnen en je tijd spenderen aan iets dat niet je eerste voorkeur heeft of waar je eigenlijk geen tijd of zin in hebt. Dit is niet leuk voor jou, maar ook niet voor je baas of collega.
Moet je een afspraak afzeggen?
Hou je dan altijd aan de volgende assertieve regels:
- Bel op tijd: als je een afspraak 1 of 2 weken op voorhand afzegt, kun je dit eventueel per mail doen. Als je dit echter op het laatste moment moet doen, kun je beter bellen. Dit komt beter over naar de ander toe.
- Stel een alternatieve datum voor: als je een alternatieve datum voorstelt, wees er dan zeker van dat je er die keer wél tijd voor hebt. Het komt nogal onprofessioneel over als je een afspraak twee keer afzegt. Kijk dus eerst goed in je agenda en overschat deze niet. Je kunt eventueel ook de ander een datum laten voorstellen zodat jij je moet schikken.
- Wees eerlijk: maak geen smoesjes. Dit lijkt misschien de gemakkelijkste oplossing, maar het is ook de gevaarlijkste.
3. Wees alleen assertief als dat nodig is
Opkomen voor jezelf is belangrijk, maar het is niet nodig om een conflict aan te gaan over onbelangrijke problemen.
Vraag je af hoe belangrijk het echt is. Misschien is het niet de moeite waard om er je energie in te steken. Daarnaast kun je beter het potentieel leren inzien van het mogelijke conflict.
In elk conflict zit namelijk groeicapaciteit. Je kan uit elk conflict of meningsverschil iets leren waardoor jij jezelf beter kan ontwikkelen.
Een wereld zonder meningsverschillen zou niet echt spannend zijn, toch? Denk hieraan als je nog eens een discussie hebt met een collega.
We starten vaak een conflict als we per se ons gelijk willen halen. Dit betekent dat je dan eigenlijk niet helemaal bereid om naar de mening van de ander te luisteren.
Van zodra beide partijen voor hun mening gaan vechten, ontstaat er een conflict. Geef liever op een respectvolle manier je mening over een bepaald onderwerp en enkel indien dit nodig is.
Assertief zijn betekent niet dat je telkens moet vechten voor waar jij in gelooft. Behandel andere mensen steeds met respect en zie jouw waarheid niet aan als de ‘vaste’ waarheid.
Indien het onderwerp voor jou belangrijk genoeg is, kun je wel het gesprek aangaan. Vergeet echter niet aandachtig te luisteren naar de mening van de ander.
4. Verander agressie in assertiviteit
In de meeste gevallen is agressiviteit niet echt wenselijk. En al zeker niet op de werkvloer. Als je zelf vaak agressief reageert, zullen mensen niet meer graag met je willen omgaan.
Agressie komt vaak voort uit frustratie. Het is geen logisch middel om een bepaald doel te bereiken. Agressie komt soms ook voort uit onmacht of angst. Wil je je agressief gedrag veranderen in assertief gedrag? Dan is het belangrijk om aan je empathie te werken.
Als we in het verkeer zelf iets onhandigs doen, denken we meteen dat iedereen wel eens een foutje maakt. Wanneer iemand anders een fout maakt, vinden we dit een gevaarlijk en onbeschoft persoon.
Dit kun je ook doortrekken in een werksituatie. Als een collega een fout heeft gemaakt die invloed heeft op jou krijg je misschien gevoelens van woede en ga je agressief reageren.
Belangrijk is om de andere kant van het verhaal te leren inzien. Misschien heeft die collega een persoonlijk probleem waardoor het even misliep met die opdracht?
In plaats van agressief te reageren, kun je je best eerst eens verplaatsen in de gevoelens van de ander. Je zal merken dat je dan meteen veel meer begrip krijgt voor de situatie.
5. Excuseer jezelf niet bij het aangeven van je behoeften
Als we ‘nee’ zeggen tegen iemand, hebben we vaak de neiging om ons te verontschuldigen voor het feit dat we ‘nee’ zeggen. Dit is helemaal niet nodig.
Geef gewoon je behoeften aan zonder ‘sorry’ te zeggen. Jij hebt je redenen om iets niet te willen en daar hoef je je niet voor te verontschuldigen.
En niet alleen als we ‘nee’ zeggen, verontschuldigen we ons vaak. Ook wanneer we bijvoorbeeld een pen van een collega willen lenen, zeggen we al snel ‘sorry, maar..’.
We denken misschien dat het beleefd is, maar onnodig ‘sorry’ zeggen leidt alleen maar tot minder respect en een zwakke, onderdanige houding.
Wil je graag assertiever zijn? Zeg dan alleen ‘sorry’ als je echt iets fout hebt gedaan. Het is geen goed idee om de vrede ten koste van jezelf te bewaren.
Probeer bijvoorbeeld eens om ‘bedankt’ in plaats van ‘sorry’ te zeggen. Op die manier ben je ook beleefd aan het communiceren zonder dat je je onderdanig opstelt.
Zeg dus niet ‘sorry dat ik je stoor’, maar ‘bedankt dat ik je even mag storen’. Zo buig je die gewoonte om steeds ‘sorry’ te zeggen om naar een beschaafde, assertieve houding.
Dit is niet alleen goed voor je eigenwaarde, je krijgt ook meer respect van de mensen om je heen.
Nu je hebt geleerd hoe je assertiviteit op het werk, ga ik je 13 algemene krachtige tips geven om je assertiviteit te vergroten.
Wil jij weten hoe je assertiever kunt worden in je relatie? Dat komt goed uit want daar heb ik compleet artikel over geschreven. Die kun je hier vinden: 7 Beste Tips Voor Grenzen Stellen In Je Relatie
Assertiviteit vergroten met 13 krachtige tips
Tip 1: let op je lichaamstaal
Assertiviteit komt tot uiting in de manier waarop je communiceert. Communiceren doe je zowel verbaal als non-verbaal.
Het is dus niet alleen belangrijk wat je zegt, maar ook hoe je dit overbrengt. Je kan de juiste woorden gebruiken, maar als je die woorden geen kracht bijzet met de juiste lichaamstaal, kan dit je assertieve houding ondermijnen.
Als je zegt waar het op staat, maar tegelijk je schouders laat hangen en naar beneden kijkt, kom je niet geloofwaardig over.
Als je assertief wilt overkomen, sta of zit je best rechtop met je schouders naar achteren en je hoofd iets opgeheven. Voorkom dat je heen en weer gaat wiebelen en plaats je voeten stevig op de grond.
Ondersteun je woorden met korte en passende handgebaren. Let er echter wel op dat je niet te veel gebaren maakt, want zo kun je onrustig overkomen.
Mensen die niet assertief zijn hebben de neiging om weg te kijken tijdens een gesprek. Probeer zoveel mogelijk de neiging om weg te kijken te weerstaan.
Door iemand recht in de ogen te kijken, kom je zelfverzekerd en ook geïnteresseerd over. Belangrijk is dat je gezichtsuitdrukking vriendelijk blijft.
Als je iemand goed kent, kun je proberen om de persoonlijke ruimte wat te verkleinen. Dit kun je doen door iets naar voren te leunen en wanneer het gepast is de persoon af en toe even aan te raken. Hiermee geef je het signaal dat je niet bang bent voor de ander en dat je oprecht connectie wilt maken.
Tip 2: accepteer verschillen
Assertief zijn betekent dat je weet dat er bij conflicten of misverstanden niet altijd een akkoord bereikt kan worden.
De verschillen blijven soms in stand gehouden. Dat dit zo is, hoeft niet te betekenen dat we boos of wanhopig moeten worden. Als je assertief bent, accepteer je dit soort situaties gewoon.
We zijn immers niet verplicht om het overal mee eens te zijn of om alles vanuit hetzelfde perspectief te zien. Het belangrijkste is dat je het standpunt van de ander kunt respecteren.
Net zoals je jouw standpunt verdedigt, probeer je ook de mening van de ander te begrijpen. Het is belangrijk dat je ervoor zorgt dat je niet van slag of geïrriteerd raakt als je anders over iets denkt.
Als de ander tijdens een gesprek niet luistert, geen goede argumenten geeft, niets voorstelt en alleen maar beledigingen maakt, is het soms beter om afstand te nemen.
In dit geval heeft het geen zin om te vervallen in onzinnige discussies. Je kunt dan het beste rustig blijven en afstand nemen.
Accepteer dat je het gedrag van anderen niet kunt controleren. Jij bent niet verantwoordelijk voor hoe anderen reageren op jouw assertiviteit. Maak dus niet de fout om ook boos te reageren als een ander boos wordt.
Tip 3: heb een open houding
Het is belangrijk om te zeggen wat er in je omgaat. Dit geldt ook als je het even moeilijk hebt of met een probleem zit. Ga er met gevoel mee om op een constructieve manier.
Met een open houding bereik je veel meer dan een houding waarin je alles opkropt. Wees niet bang om andere mensen te confronteren die je uitdagen of niet aan jouw wensen en behoeften voldoen.
Vergeet niet om open te staan voor positieve én negatieve feedback. Als je het niet helemaal eens bent met de ander, kom dan voor jezelf op zonder defensief uit de hoek te komen.
Denk niet teveel na over wat andere mensen van je denken. Dit is jouw moment en je hebt het recht om erover te praten.
Niet iedereen is zo open als jij, maar dit moet je niet persoonlijk opvatten. Als mensen jouw openheid en assertiviteit niet waarderen, is dat hun probleem, niet het jouwe.
Als je praat met iemand, wees dan nieuwsgierig. Hiermee toon je oprechte interesse in de ander. Dit kun je doen door vragen te stellen en nieuwsgierig te zijn naar de passie van de ander. Anderen zullen hierdoor graag met jou willen praten omdat ze weten dat je zo open en vriendelijk communiceert.
Tip 4: bepaal je grenzen
In een niet-assertieve situatie worden er vaak grenzen overschreden. Assertief zijn betekent dat je je grenzen aangeeft en ook beschermt. Bepaal dus eerst goed wat je grenzen zijn.
Dit kan te maken hebben met de hoeveelheid werk die je op je wilt nemen, met een vriend die afspraken niet altijd netjes afzegt of met je partner met wie je soms conflicten hebt.
Denk goed na over waar jou grenzen liggen in deze situaties. Dit kan bijvoorbeeld zijn dat je het oké vindt om conflicten te hebben met je geliefde, maar dat schelden een brug te ver gaat.
Heb je eenmaal je grenzen bepaald, dan moet je ze vervolgens ook aangeven. Herken wanneer je de neiging hebt om over je grenzen heen te gaan.
Misschien ga jij conflicten liever uit de weg en ga je daarom soms over je grenzen heen? Of ben jij iemand die andere mensen graag wilt plezieren en daarom geen ‘nee’ durft te zeggen?
Onderzoek waarom je precies over je grenzen heengaat en wanneer dit gebeurt. Daarna kun je in de praktijk aan de slag gaan om te leren je grenzen te beschermen.
Of lees een van deze artikelen:
Voor Jezelf Opkomen? 10 Tips Die Je Onmiddellijk Kunt Toepassen
18 Tips & Oefeningen Om Je Zelfvertrouwen Te Vergroten
Je weet dat je op een grens-moment staat en dat je voor de keuze staat om je grens te laten overschrijden of deze te beschermen.
Wanneer iemand je grenzen overschrijdt, zal je dit heel duidelijk moeten aangeven aan de ander. Dit doe je op een assertieve manier. Spreek volledig vanuit jezelf op een rustige manier.
Als je deze techniek toepast, zal de ander niet snel in de aanval gaan. Spreek altijd in de ik-vorm en vergeet je lichaamstaal niet. Houd hierbij ook steeds rekening met de gevoelens en de mening van de ander.
Tip 5: Stop om je te verontschuldigen als je niets fout hebt gedaan
Als iemand je iets vraagt wat je helemaal niet wilt doen dan start je je antwoord misschien vaak met: ‘Het spijt me, maar...’ Het spijt me?
Hoezo? Omdat je opkomt voor je eigen wensen en verlangens?
Onthoud goed dat dit je helemaal niet hoeft te spijten. Je hoeft je echt niet te verontschuldigen omdat je jezelf op de eerste plaats zet. Wil je assertiever worden, begin je zin dan met woorden zoals ‘helaas’ of ‘jammer’.
Tip 6: Probeer je te richten op open en eerlijke communicatie
De uitspraak ‘eerlijk duurt het langst’ is zeker van toepassing bij assertiviteit. Als je open en eerlijk communiceert heeft dit op lange termijn heel wat voordelen.
Passieve communicatie helpt je misschien op korte termijn, maar tegen je eigen verlangens en wensen ingaan hou je echt niet lang vol.
Net daarom is het belangrijk je te richten op een open en eerlijke communicatie.
Tip 7: Probeer schuldgevoel te rationaliseren
Onthoud heel goed dat schuldgevoelens hebben en je schuldig voelen helemaal niet hetzelfde is als schuldig zijn.
Voel je je schuldig over iets, vraag je dan rationeel af of je daadwerkelijk iets verkeerd hebt gedaan.
Vooral als je passief communiceert maak je je vaak zorgen in hoe schuldig je je zult voelen als je het niet eens bent met anderen.
Stel: een van je vrienden vraagt of je hem ergens heen kunt brengen, anders zal hij misschien te laat komen.
Hij probeert je eigenlijk een schuldgevoel aan te praten, maar of hij al dan niet te laat komt is eigenlijk jouw schuld niet. Dit is zijn eigen verantwoordelijkheid.
Tip 8: Probeer te oefenen
Wil je assertiever worden, dan is het belangrijk dat je hierin oefent.
Je hebt misschien al zo lang je eigen wensen en verlangens opzijgezet, dat het zo’n beetje je tweede natuur geworden is.
Oefenen kan bijvoorbeeld perfect op restaurant. Als je tafeltje je niet bevalt, durf dan te vragen om een andere tafel.
Tip 9: Vraag je niet steeds af hoe anderen zich voelen
Empathie is een mooie deugd, maar je hoeft je echt niet steeds zorgen te maken over hoe iemand anders zich voelt.
Ga niet met alles akkoord omdat iemand zich hierdoor beter zou kunnen voelen.
Probeer in plaats van oplossingen voor te stellen te luisteren naar wat hen dwars zit en laat het hierbij.
Tip 10: Probeer eerst een assertieve houding aan te nemen
Eerder had ik het al over het belang van een krachtige lichaamstaal.
Ben je nog niet helemaal klaar om verbaal assertief te communiceren, probeer dan eerst je lichaamstaal kracht te laten uitstralen.
Mooi rechtop staan, schouders achteruit en mensen in de ogen kijken: zo kun je je zelfvertrouwen versterken en hiermee is een eerste stap naar assertiviteit gezet.
Tip 11: Geloof in wat je zegt
Assertief zijn betekent dat je met het nodige zelfvertrouwen je mening laat horen. Wat die mening ook is, geloof in wat je zegt.
je vrienden er een andere mening op na en willen ze jou deze opdringen, ga dan niet twijfelen. Laat je niet door de mening van anderen van de wijs brengen.
Tip 12: Weet wat je wil
Assertief zijn betekent niet dat je altijd een andere mening moet hebben of altijd een reden moet zoeken om het niet eens te zijn met iemand.
Het kan best dat je het helemaal eens bent of dat je vanuit jezelf bereid bent om iets te doen.
Het belangrijkste is dat je heel goed weet wat je zelf wilt. Zo kun je anderen duidelijk maken waar je grenzen liggen.
Tip 13: Leer meer over assertiviteit met mijn ebook.
Ik hoop dat je met dit artikel heel wat geleerd hebt over assertiviteit.
Vind je het moeilijk om je eigen verlangens boven deze van iemand anders te plaatsen dan speelt angst hierbij vaak een rol. Je bent bang om de gevoelens van iemand te kwetsen.
Je bent bang om wat anderen over je denken. Heb jij ook last van deze onzekerheid? Dan kan de Assertiviteit test inzicht geven in de wijze waarop jij je opstelt ten opzichte van anderen.
Vul hieronder de gratis assertiviteit test in en ontvang de resultaten en mijn e-boek 'Nee = Nee: De Kunst van Assertiviteit' helemaal gratis in je mailbox.
