“Kan een narcist van iemand houden?”
Als je een giftige relatie hebt (gehad) met iemand die narcistische trekken vertoont, zal deze vraag ongetwijfeld in je op zijn gekomen.
Kan een narcist werkelijk van je houden? Kan een narcist van zijn eigen kind houden? Op al deze vragen geef ik uitgebreid antwoord in dit artikel.
Na het lezen van dit artikel weet jij of de narcist in je leven je kan missen.
Doel van dit artikel: Een narcist kan van iemand houden, maar op een andere manier dan wat de meeste mensen als liefde beschouwen. In dit artikel ga ik je uitleggen hoe narcisten van andere mensen kunnen houden.
Kan een narcist van andere mensen houden?
Ja, een narcist kan van andere mensen houden. Maar laat ik deze uitspraak meteen ook maar nuanceren. Hoe het precies zit lees je in dit artikel. Dus lees vooral verder:
Een narcist kan niet van andere mensen houden in de zin van ‘liefhebben’ en in de zin van wat de meeste mensen als liefde beschouwen.
Een narcist heeft aandacht nodig en als jij hem deze geeft dan kan hij daarom – en alleen maar daarom - van jou houden. Hij kan van je houden omdat je hem op een voetstuk plaatst, omdat je zijn narcistische voorraad vult of omdat je zijn ego streelt.
Is dit houden van iemand? Wat is ‘liefde’ en wat is ‘houden van’?
Liefde is een menselijke basisemotie. Maar begrijpen hoe liefde ontstaat en wat het precies inhoudt is niet zo makkelijk.
Er zijn wel meer psychologen die zich hebben gebogen over deze vraag.
Kan een narcist een hechte relatie hebben?
In 1970 onderzocht psycholoog Zick Rubin het fenomeen liefde. Hij concentreerde zich vooral op het verschil tussen ‘houden van iemand’ en ‘liefde’.
In zijn studie omschreef hij liefde als volgt:
“Soms voelen we waardering en bewondering voor iemand. We genieten ervan tijd door te brengen met deze persoon en willen graag bij hem in de buurt zijn.”
Dit is ’houden van’, volgens Rubin, en komt niet noodzakelijk in aanmerking als liefde.
Mensen die houden van iemand genieten van het gezelschap van die andere persoon terwijl liefde betekent dat ze evenveel geven om de behoeften van de andere persoon als om hun eigen behoeften.
En daar loopt het precies fout bij een narcist.
Een narcist kan van je houden want hij voelt zich goed in jouw gezelschap omdat je zijn narcistische voorraad vult. Maar liefde – het ‘houden van’ waar dit artikel over gaat – nee… daartoe is een narcist niet toe in staat.
Hij vindt zijn behoeften namelijk veel belangrijker dan deze van anderen en kent geen enkele vorm van empathie.
Nu je weet wanneer en op welke manier een narcist van je kan houden besef je waarschijnlijk ook dat iemand met een narcistische persoonlijkheid niet over het vermogen beschikt om van iemand te houden zoals de meeste mensen liefde begrijpen.
Je hebt je narcistische partner vast wel al horen zeggen dat hij van je houdt. Vooral in het begin van jullie relatie laaide de passie hoog op. Dat soort passie gebruikte de narcist echter heel doelbewust: hij wilde zijn eigen doelstellingen waarmaken.
Kan een narcist liefde geven en ontvangen?
Een narcist voelt geen liefde voor jou. Een relatie is voor hem niet meer dan een ‘transactie’. Hij overstelpt je met mooie praatjes om jou in zijn web te lokken en als tegenprestatie voed jij zijn narcistische voorraad. In narcisme-jargon wordt dit trouwens ‘Love Bombing’ genoemd.
Zodra je jouw verwachtingen over jullie relatie kenbaar maakt verliest een narcist zijn interesse in jou. Hij kan zich er helemaal niet toe brengen om evenveel om jouw behoeften te geven.
En laat dit nu net volgens wat volgens Zick Rubin de definitie van ‘houden van’ zijn.
Na je relatie met een narcist kan je je dan ook vreselijk schuldig voelen omdat jij niet aan de verwachtingen van de narcist hebt voldaan terwijl hij ‘toch zoveel van je hield’. Trap niet in deze val! Hiermee wil hij alleen maar bereiken dat hij controle op jou kan blijven uitoefenen.
Laat je vooral ook niet verleiden door zijn hoovering-pogingen om jou weer in zijn web te lokken. Besef heel goed dat hij niet van jou, maar vooral van zichzelf houdt.
Het kan voor jou heel confronterend zijn om de vraag ‘kan een narcist van iemand houden’ negatief beantwoord te zien.
Dat begrijp ik maar al te goed. Toch is het voor je gevoel van eigenwaarde noodzakelijk om dit harde feit te beseffen.
Kan een narcist van zijn kind houden?
Omdat narcisten helemaal niet over enig empathisch vermogen beschikken zijn ze niet in staat lief te hebben. Helaas geldt dit ook wat betreft hun kinderen.
Een narcistische ouder ziet zijn kind slechts als een bezit dat kan worden gebruikt om zijn eigen belangen te dienen.
Een narcistische ouder kan zijn of haar kind heel hard onder druk zetten. Typisch voor narcistische ouders is dat ze minder geven om de geestelijke gezondheid van hun kind en meer om de prestaties van hun kind.
Zolang een kind aan alle verwachtingen voldoet zal een narcistische ouder ‘houden van’ zijn of haar kind. Het kind voedt dan namelijk zijn of haar ego.
Maar naarmate kinderen opgroeien, worden ze sterker en zelfverzekerder. Een narcistische ouder beschouwt deze onafhankelijkheid als een directe bedreiging voor de controle die ze willen blijven uitoefenen.
Uit wanhoop om de controle te behouden saboteert een narcistische ouder vaak het geluk van zijn of haar kind. Zo kan een narcistische ouder zijn kind een schuldgevoel aanpraten, zijn gevoel van eigenwaarde aantasten of zijn zelfvertrouwen naar beneden halen.
De gevolgen van narcistische ouders
Onderzoek heeft uitgewezen dat kinderen van narcistische ouders als volwassenen hier nog steeds de gevolgen van dragen.
Net daarom is het belangrijk dat jij als niet-narcistische ouder voor het nodige tegengewicht zorgt. Jij moet de veilige haven zijn waar je kind helemaal en onvoorwaardelijk zichzelf mag zijn.
Ben je zelf opgevoed door een narcistische ouder dan stel je jezelf misschien dezelfde verontrustende vraag: hield mijn vader of moeder ooit wel echt van mij?
Een antwoord geven op deze vraag is niet makkelijk. Ergens zal je vader of moeder wel van je hebben gehouden, maar niet op de manier waaronder de meeste mensen ‘houden van’ begrijpen.
Je zult vast geen onvoorwaardelijke liefde hebben gekend. Aan alle ‘liefde’ moest een extraatje vasthangen. Je moest altijd netjes gekleed gaan. Je moest altijd beleefd zijn. Je moest altijd goed presteren. Zolang je aan deze verwachtingen voldeed dan ’hield’ je narcistische ouder van jou.
Jullie ‘ouder-kind’ relatie was vast ook heel verwarrend. Narcistische ouders vertrouwen namelijk vaak op hun kind voor praktische en emotionele steun.
Als volwassene heb je misschien een verward idee over de rol die je voor je ouders hebt gespeeld. Je had misschien vaker het gevoel dat jij voor je narcistische ouder moest zorgen dan andersom.
En dit leidt ons meteen naar een volgende vraag:
Kan een narcist zorgzaam zijn?
Misschien heb je al gemerkt dat de narcist in je leven toch behoorlijk zorgzaam kan zijn.
Na een drukke dag op het werk kom je uitgeput thuis. Je nieuwe partner heeft heerlijk gekookt en hij stelt zelfs voor om ook af te wassen.
“Jij hebt zo’n drukke dag achter de rug. Ik zal wel de afwas doen. Ik zal het bad laten vollopen zodat jij je lekker even kunt ontspannen.”
Heerlijk toch zo’n zorgzame partner, denk je meteen. Hij voelt precies aan wat ik nodig heb…
Een partner met een gezond empathisch vermogen voelt inderdaad aan wat je nodig hebt. Hij geeft oprecht om jou en helpt je graag.
Een narcist daarentegen kent helemaal geen empathie. Zijn zorgzaamheid heeft een bijbedoeling.
Hij zal door zorgzaam te zijn – of te lijken – verwachten dat je hem bedankt en hem zelfs prijst omdat hij zo’n ‘zorgzaam iemand’ is. Want dit is precies wat hem motiveert: bevestiging van het feit hoe ‘geweldig’ hij wel is.
Of een narcist jou daadwerkelijk helpt of hoe jij je voelt is voor hem helemaal niet relevant. Waar het om gaat is de aanvoer van narcistische voorraad.
Voelt een narcist aan dat jij deze narcistische voorraad niet genoeg meer aanvult dan kan hij jullie relatie gewoon beëindigen en op zoek gaan naar iemand die hiertoe wel bereid is.
Jij blijft teleurgesteld, verdrietig en verweesd achter. Je probeert nog contact te zoeken met je ex-partner om over jullie relatiebreuk te praten maar je krijgt geen gehoor.
Je telefoontjes en berichten worden niet beantwoord en je ex-partner laat niets meer van zich horen. Hij lijkt verdwenen als een geest in de nacht of met andere woorden je bent het slachtoffer geworden van ghosting, een van de vele manipulatietechnieken van een narcist.
En op een dag – wanneer je het helemaal niet meer verwacht – krijg je plots een berichtje van je ex-partner: “Hi, gaat alles goed met jou? Ik denk nog vaak aan de leuke tijden die we samen gehad hebben en ik mis je.”
Het verlossende bericht waar jij zo lang op hebt gewacht… Je ex-partner is tot inkeer gekomen en alles zal weer goed komen. Maar is dit wel zo?
Kan een narcist je missen?
Het is heel normaal om je na een relatiebreuk af te vragen of je ex-partner je mist.
Je hebt je helemaal aan deze persoon gegeven en je wilt gewoon weten of je ooit echt iets voor hem hebt betekend. Hij beloofde jou de wereld en hij zei dat hij van jou hield. Maar de narcist in je leven kon ook heel wreed en wraakzuchtig zijn. Al deze emoties verwerken kost tijd.
Het is dan ook helemaal niet zo vreemd dat wanneer je ex-partner een berichtje stuurt dat hij je mist, je hart even een sprongetje maakt…
Weten of je narcistische ex-partner je mist zou je wat bevestiging kunnen of hij wel waardeerde wat je voor hem deed.
Een narcist kan je inderdaad missen maar helaas niet voor de redenen waarop je had gehoopt…
Hij mist je om wat je hem gaf of om wat je voor hem deed. Hij mist je omdat je zijn ego streelde. Hij mist de controle die hij op jou kon uitoefenen. Een narcist mist je echter niet om wie jij als persoon bent.
Als jij een berichtje krijgt van je partner met “Ik mis je!” is dat alleen maar een poging om jou weer in zijn leven te hooveren zodat je zijn narcistische voorraad weer kunt bijvullen.
Wat te doen als je van een narcist houdt?
Elke relatie met een narcist is moeilijk.
Een narcistische partner kan je leven tot een hel maken. Een narcistische ouder kan je het gevoel geven dat je helemaal niets waard bent. Een narcistische vriend kan heel veeleisend zijn in jullie vriendschap.
Als je echter van iemand houdt is het vaak moeilijk om je relatie met deze persoon te verbreken. Jij bent iemand die echt liefhebt en door onvolmaaktheden van de ander verdwijnt jouw liefde niet zomaar meteen.
Tip 1: Accepteer je emoties in een relatie met een narcist
Verdriet, depressie, woede, angst… het zijn allemaal emoties die je kunt verwachten als je van een narcist houdt. Wat je ook voelt, het is belangrijk om deze gevoelens niet te onderdrukken of om je schuldig te voelen dat je deze emoties ervaart.
Tip 2: Leer meer over narcisme
Door meer te leren over narcisme kun je bepaalde eigenschappen van de narcist in je leven beter herkennen. Aan de hand hiervan begrijp je ook makkelijker wat narcistisch misbruik inhoudt zodat je sneller kunt herkennen wanneer je gemanipuleerd wordt.
Tip 3: Neem contact op met een therapeut of counselor
Een therapeut of een counselor kan je helpen om in een veilige omgeving om te gaan met narcistisch misbruik. Hij kan je ook helpen en begeleiden op je weg naar genezing van narcistisch misbruik.
Tip 4: Draag goed zorg voor jezelf
Een narcist kan je gevoel van eigenwaarde flink aantasten en je zelfvertrouwen naar beneden halen. Dat maakt het heel moeilijk om te beseffen dat jij er ook mag zijn en dat jij ook geluk verdient.
Kies voor je eigen geluk door goed voor jezelf te zorgen. Zorg ervoor dat je genoeg slaapt, gezond eet en dingen doet die je leuk vindt.
Tip 5: Sluit je aan bij een steungroep
Denk vooral niet dat jij de enige bent die narcistisch misbruik ondergaat of hebt ondergaan. Heel wat mensen zitten in precies hetzelfde schuitje als jij.
Praten met mensen die je begrijpen kan je de kracht geven om beter met narcisme om te gaan én om te beseffen hoe belangrijk het is om jezelf op de eerste plaats te zetten.
The bottom line: Een narcist kan van iemand houden, maar op een andere manier dan wat de meeste mensen als liefde beschouwen. Narcisten houden van anderen vanwege de aandacht en bevestiging die zij krijgen, niet om de persoon zelf. Het vermogen van een narcist om liefde te geven en te ontvangen is beperkt door hun gebrek aan empathie en zelfgerichtheid.
Wil jij ook loskomen uit de vicieuze cirkel van narcistisch misbruik?
Het ‘Narcist de Baas’ video herstelprogramma reikt je de handvatten om jezelf te bevrijden.
Maar er is altijd een uitweg, ook al denk je dat je vastzit. En ik wil jou daar graag bij helpen. Klik hier voor meer informatie over het herstelprogramma voor slachtoffers van narcistisch misbruik.
In de bijbehorende besloten lotgenoten community vind je een veilige ruimte om met lotgenoten te praten over narcistisch misbruik.
Je kunt er je eigen ervaringen delen en de verhalen van anderen kunnen je kracht geven om voorgoed van narcistisch misbruik te herstellen.
Waarom wordt er in de mannelijke vorm gepraat als het over een narcist gaat?
Mijn ex [ een vrouw] voldoet aan alle beschrijvingen van een narcist.
Heel lang had ik het idee er klopt iets niet en dat is allemaal uitgekomen
Mvg kees Beitsma