Heb je ooit het gevoel gehad dat je vastzit in een relatie met iemand die je pijn doet, maar toch niet weg kunt gaan?
Dit kan wijzen op trauma binding.
In dit artikel duiken we in deze complexe emotie, delen voorbeelden en symptomen.
Ook krijg je hersteltips om je te helpen beter te begrijpen wat er aan de hand is en hoe je verder kunt.
Doel van dit artikel: in dit artikel kom je te weten wat trauma binding is en hoe het ontstaat. Ik laat je kennismaken met enkele typische symptomen van trauma bonding en uiteraard krijg je nuttige tips om traumatische banden te verbreken.
Wat is trauma binding?
Trauma binding is een psychologische reactie op misbruik waarbij het slachtoffer sympathie of genegenheid voelt voor degene die hem misbruikt. Deze band kan zich in de loop van dagen, weken, maanden of zelfs jaren ontwikkelen.
Een van de meest bekende vormen van trauma binding is ongetwijfeld het Stockholmsyndroom.
De benaming komt van de Norrmalmstorg-overval op de Kreditbanken in Stockholm en de gijzeling van 23 tot 28 augustus 1973. De gegijzelden namen het voor hun gijzelnemers op, zelfs nog na de gijzeling. Het was de criminoloog en psychiater Nils Bejerot die de naam gaf aan dit verschijnsel.
Onderzoek uit 2018 naar misbruik in de sport wijst uit dat het Stockholmsyndroom begint wanneer slachtoffers de acties van de daders beginnen te rationaliseren.
Trauma bonding kan echter net zo goed ontstaan in familiale situaties.
Zo kan een kind die misbruikt wordt door een familielid zich gaan hechten aan degene die het misbruikt. Maar ook slachtoffers van huiselijk geweld kunnen zich op een ongezonde manier aan hun partner gaan hechten.
Hoe ontstaat trauma binding?
Gevoelens van verbondenheid en afhankelijkheid dragen bij tot trauma binding, maar ook een patroon van misbruik en spijt van de misbruiker.
Je gaat je op een ongezonde manier hechten aan iemand
Volgens de National Domestic Violence Hotline kan trauma binding het gevolg van je te hard aan iemand te hechten.
Mensen zijn op zoek naar een band met anderen om te overleven. Denk maar aan baby’s die zich hechten aan ouders of verzorgers van wie ze afhankelijk zijn.
Volwassenen hechten zich aan anderen die troost of steun kunnen bieden. Tot zover zijn dit normale banden die mensen ontwikkelen.
Maar wanneer iemand zijn belangrijkste bron van steun ook zijn misbruiker is, kan er een traumaband ontstaan. Het slachtoffer kan zich tot zijn misbruiker gaan wenden voor troost wanneer hij of zij gekwetst werd, zelfs als deze persoon degene was die het leed veroorzaakte.
Afhankelijkheid van de misbruiker
Iemand kan ook trauma binding ontwikkelen omdat hij of zij afhankelijk is van de misbruiker om emotionele behoeften te vervullen.
In een relatie vertrouw je op je partner voor liefde en steun. Word je op een of andere manier mishandeld, dan kan je deze ‘liefde’ gaan associëren met misbruik.
In de overtuiging dat deze associatie normaal is, ben je niet in staat je misbruiker als ‘slecht’ te zien. In plaats daarvan kan je jezelf de schuld geven van het misbruik, als een manier om te begrijpen wat er met jou gebeurt.
Hierdoor blijft degene die je misbruikt voor jou een ’goed’ persoon, wat jouw band met je misbruiker versterkt.
Patronen van misbruik
Trauma bonding kan ook ontstaan door de verschillende cycli die vrijwel elke vorm van misbruik doormaakt.
Iemand doet je pijn, verontschuldigt zich, maakt beloftes dat dit nooit meer zal gebeuren en lijkt een tijdje daadwerkelijk zijn best te doen.
Hierdoor hoop je dat het misbruik zal stoppen en dat je ooit de liefde en verbondenheid zult krijgen die je wordt beloofd.
Als slachtoffer geloof je werkelijk in de goede bedoelingen van degene die je misbruikt. Je gaat de oorzaak bij jezelf zoeken, je vergeeft je misbruiker en je gaat je nog meer aan deze persoon hechten.
De – onoprechte – spijt kan er ook toe leiden dat je je als slachtoffer dankbaar gaat voelen, vooral als je gewend bent geraakt aan een slechte behandeling.
‘Hij heeft het eigenlijk niet zo slecht voor met mij,’ is dan ook een veelgehoorde uitspraak.
Om alles wat concreter te maken geef ik je graag enkele voorbeelden van trauma bonding.
Voorbeelden van trauma binding
"Mijn ex heeft me jarenlang klein gehouden en gemanipuleerd. Nu we uit elkaar zijn, probeert hij onze kinderen tegen mij op te zetten. Ik wil alleen maar dat zij gelukkig zijn, maar het is zo moeilijk om ze te beschermen tegen zijn invloed."
"Ik ben altijd op mijn hoede, bang voor de volgende uitbarsting of de volgende vernedering. Het voelt alsof ik op eieren loop, nooit wetend wanneer alles weer zal ontploffen."
"Het is zo frustrerend om te zien hoe hij iedereen om zich heen voor de gek houdt. Mensen denken dat hij charmant en zorgzaam is, maar ze weten niet wat er achter gesloten deuren gebeurt. Ik voel me zo geïsoleerd en alleen in mijn strijd."
Trauma binding bij narcisten
Voel je je niet op je gemak in je relatie maar slaag je er niet in je los te maken van je partner?
Raak je geïrriteerd als vrienden of familieleden opmerkingen maken over je partner, ook al hebben ze eigenlijk gelijk?
Wil je, zelfs nadat je in alle opzichten bent misbruikt, nog steeds terug naar je partner?
De kans is groot dat je lijdt aan trauma binding. Het zal je waarschijnlijk niet verbazen dat trauma binding een verschijnsel is dat bij narcistisch misbruik vaak voorkomt.
Misschien heb je dit zelf al ervaren. Ergens weet je dat het gedrag van je partner niet ‘normaal’ is, maar toch blijf je het aanvaarden.
Ondanks alle pijn en leed die je partner je bezorgt kun je je gewoon niet losmaken van hem. Meer nog: hoe sterker zijn manipulatief gedrag des te harder je je best doet om tegemoet te komen aan al zijn eisen en verlangens.
Vermoed je dat je lijdt aan trauma binding met een narcist? Hier zijn enkele symptomen die je kunnen helpen om trauma bonding met een narcist beter te begrijpen en te herkennen.
8 Kenmerken die wijzen op trauma binding
#1. Je zoekt excuses voor het gedrag van je narcistische partner
“Ze is gewoon gestrest.”
“Hij is heus niet altijd zo.”
Als je dit soort uitspraken gebruikt om het narcistisch misbruik van je partner tegenover anderen te rechtvaardigen, blijf je in de relatie omwille van trauma bonding.
#2. Je gelooft nog steeds in zijn of haar toekomstvervalsingen
Toekomstvervalsing is een fenomeen waar narcisten bekend om staan. Door trauma bonding blijf je geloven in de toekomstplannen van je partner, ook al weet je van tevoren dat hij geen stappen zal nemen om deze waar te maken.
“Ik zal het huis van je dromen voor je kopen.”
“Ik zal voorgoed veranderen.”
#3. Jullie blijven dezelfde eindeloze discussies voeren
Een narcistische relatie voelt vaak aan als rondjes draaien in een hamsterwiel. Conflicten blijven over hetzelfde gaan en ze stoppen nooit.
Als slachtoffer raak jij eraan gewend om te vechten en het steeds weer goed te maken. Dit gevoel van constante spanning en drama kan verslavend werken en werkt trauma bonding in de hand.
#4. Je draagt een gekleurde bril als het op kenmerken van narcisme aankomt
Door een gekleurde bril zie je niet hetzelfde wat anderen zien. Alleen jij ziet ‘iets speciaals’ in je partner, terwijl anderen je waarschuwen voor hem.
Je begrijpt hen ergens wel en misschien ben je het zelfs met hen eens. Maar jij beschouwt je narcistische partner als bijzonder, ook al kan je niet uitleggen waarom.
#5. Je hebt angst voor het onbekende
Angst voedt een toxische relatie. Elke dag die je doorbrengt met een narcist verlies je een beetje van je eigenwaarde. Dit leidt ertoe dat je aan jezelf gaat twijfelen en ‘wat als-vragen’ gaat stellen. Je bent zo trauma-gebonden aan je partner dat je de realiteit gewoon niet meer ziet.
“Wat als ik het probleem ben in deze relatie?”
“Wat als ik mijn partner er alleen maar van verdenk dat hij een narcist is?”
#6. Je hebt het gevoel dat je je partner moet ‘redden’
Misschien heb je het gevoel dat je gewoon het goede in je partner moet blijven zien en alles in het werk moet stellen om hem te veranderen. Je bent ervan overtuigd dat dit met jouw onvoorwaardelijke liefde wel zal lukken.
Jij bent de enige die kan zien dat hij je nodig heeft. Jij kent zijn lijden en hij heeft jouw hulp nodig. Wie gaat er tenslotte van hem houden en voor hem zorgen als jij dat niet meer doet?
Diep vanbinnen weet je dat er niets gaat veranderen maar door trauma binding blijf je tegen jezelf liegen.
#7. Behoeften en gevoelens verbergen is je tweede natuur geworden
Weet je nog waarom je deze relatie bent aangegaan? Je werd vast zo overdonderd door love-bombing tijdens de idealisatiefase dat je er niet kon aan weerstaan. De narcist overlaadde je met aandacht en genegenheid.
Helaas wordt nu niet langer aan je behoeften voldaan. Je hebt geleerd om deze opzij te zetten en je emoties te verbergen om de relatie toch maar zo ‘vredig’ mogelijk te houden.
#8. Je blijft iedereen vertellen dat alles in orde is
Met het verbergen van je behoeften en emoties komt ook het verbergen van de waarheid.
Omdat je je schaamt en niet veroordeeld wilt worden lieg je tegen iedereen om je heen. Dit weerhoudt je ervan hulp te vragen. Je houdt alles over je relatie binnen de vier muren van je huis en in je hart.
Trauma bonding kan op termijn ernstige nadelige gevolgen hebben. Het ergste gevolg van trauma binding is niet alleen blijven vast zitten in een toxische relatie. Het kan ook je geestelijk en lichamelijk welzijn aantasten.
Een negatief zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen en een verhoogde kans op depressie zijn gevaarlijke gevolgen van trauma binding.
Als je in een narcistische relatie zit, word je elke dag vergiftigd. Heb je trauma binding dan doe je alsof het allemaal niet zo erg is.
Om te herstellen van narcisme moet je echter accepteren dat je misbruikt wordt en hulp zoeken in plaats van het te verbergen.
Trauma binding verbreken? 5 tips
Nu je weet wat trauma binding is, wil je vast ook weten hoe je deze ongezonde band kunt verbreken.
Eerst en vooral is het belangrijk om te beseffen waarmee je te maken hebt. Het herkennen en erkennen van trauma binding is een belangrijke stap om deze vernietigende band te verbreken.
Tip 1: Houd een dagboek bij
Opschrijven wat er gebeurt in je relatie kan je helpen om patronen te herkennen.
Situaties die op het eerste gezicht niet zo erg lijken noteren helpt om te beseffen in welke mate je je ‘vastgebonden’ voelt aan je partner.
Tip 2: Bekijk de relatie vanuit een ander perspectief
Probeer voor jezelf een serie te maken over je relatie of beschouw je leven met je partner als een boek. Sta vooral stil bij kleine details die je een ongemakkelijk gevoel geven.
Leef je mee met het hoofdpersonage? Maak je in je geest opmerkingen over wat het personage zou moeten doen om gelukkiger te zijn de relatie?
Met enige afstandelijkheid is het vaak makkelijker om negatieve gebeurtenissen of situaties te begrijpen.
Tip 3: Zoek steun bij vrienden en familie
Het is zeker niet makkelijk om open te praten over misbruik en trauma binding. Je schaamt je en misschien werd je ooit boos op mensen die bezorgd waren om jou.
Toch kunnen je naasten je een belangrijk perspectief bieden. Daag jezelf uit om toch te luisteren naar hun opmerkingen.
Tip 4: Verlies jezelf niet in schuldgevoelens
Jezelf de schuld geven dat het zo ver is kunnen komen maakt het onmogelijk om trauma binding te verbreken. Herinner jezelf eraan dat misbruik nooit jouw schuld is, ongeacht wat je wel of niet hebt gedaan.
Alleen door zelfkritiek en verwijten te vervangen door bevestigingen en positieve zelfpraat zul je erin slagen trauma bonding te verbreken.
Tip #5: Verbreek het contact volledig
Is het je gelukt om je los te maken van je partner, hou het dan zo!
Een rafelende band kan nog steeds hersteld worden. Een band die helemaal werd verbroken herstelt niet meer. Zorg ervoor dat je partner de kans niet krijgt om deze band weer aan te spannen. Dit doe je door fysiek en mentaal afstand te nemen.
Tot slot
Trauma binding doorbreken: de kracht van professionele hulp
In het proces van het doorbreken van trauma binding is het cruciaal om professionele hulp in te schakelen.
Net zoals ik destijds tijdens met een narcist ervoer, kan het moeilijk zijn om zelfstandig vooruitgang te boeken.
Trauma binding is een complex fenomeen, en het is belangrijk om de juiste ondersteuning te krijgen om door de diepgewortelde patronen heen te breken.
Het kan spannend zijn om hulp te vragen, vooral bij iets zo persoonlijk en ingrijpend als trauma binding. Toch kan het inschakelen van een ervaren narcisme- en traumacoach het herstelproces aanzienlijk versnellen.
Deze kan je namelijk helpen bij het identificeren en begrijpen van de patronen die tot de binding hebben geleid en je begeleiden in het ontwikkelen van gezondere coping strategieën
Dus zet vandaag de eerste stap en klik hier voor meer informatie als je hulp zoekt bij het aanpakken van trauma binding.
