Heb je weleens van het Stockholm Syndroom gehoord? Het is een psychologisch verschijnsel.
Het overkomt sommige slachtoffers van (narcistisch) misbruik en gijzeling wanneer ze positieve gevoelens hebben jegens een misbruiker of ontvoerder.
Het klinkt romantisch, maar is tegelijkertijd erg gevaarlijk.
Hoe kan je verliefd worden op degene die geweld tegen je gebruikt en je tegen je zin vasthoudt?
In dit artikel leer je alles wat je moet weten over het Stockholm Syndroom en wat je hier eventueel aan kunt doen.
Doel van dit artikel: Je zult na het lezen van dit artikel weten wat het stockholmsyndroom is, waarom het Stockholm syndroom deze naam heeft gekregen en wat de oorzaken en symptomen zijn.
Wat is het Stockholmsyndroom?
Het Stockholm-syndroom is een term die wordt gebruikt om de positieve band te beschrijven die sommige slachtoffers van ontvoering met hun ontvoerder ontwikkelen. Je kunt het zien als een manier van overleven. Door de liefde te ontwikkelen, kan het slachtoffer psychologisch de mate van dreiging verwerken en emotioneel staande blijven.
Laten we nu eerst even teruggaan in de tijd...
Het is 23 augustus 1973. Een groep criminelen overvalt een bank is Stockholm, de hoofdstad van Zweden.
Het was hun intentie om de bank te overvallen, maar ze hielden uiteindelijk vier bankmedewerkers enkele dagen gegijzeld.
Op 28 augustus werden de gijzelaars eindelijk bevrijd.
Na de bevrijding vertelden de gijzelaars dat ze het gevoel hadden dat de gijzelnemers hen eigenlijk beschermden tegen de politie.
De gijzelaars hadden overduidelijk een vorm van een positieve relatie opgebouwd met de gijzelnemers, ondanks het feit dat de gijzelnemers hen overduidelijk onder dwang vasthielden.
Dit vreemde fenomeen wordt sindsdien het Stockholm-syndroom genoemd.
Bekijk hieronder de unieke beelden van de bankoverval in Stockholm:
Het Stockholm-syndroom is het ontwikkelen van een positieve relatie met een gijzelnemer.
Er worden doorgaans twee belangrijke oorzaken gegeven van het Stockholm-syndroom, vanuit het perspectief van de gijzelaar:
- Een bedreiging van het fysieke of psychologische overleven van het slachtoffer, in de perceptie van het slachtoffer. Het ontwikkelen van een positieve relatie met de gijzelnemer, in tegenstelling tot een negatieve relatie, kan het effect hebben dat het slachtoffer het gevoel krijgt de situatie de kunnen overleven. Het is een poging die hoop kweekt.
- Kleine gebaren van goedheid van de gijzelnemer kunnen ertoe leiden dat de gijzelaar een positieve perceptie op de gijzelnemer ontwikkelt en zich hieraan vast blijft houden ter bescherming van de eigen emoties.
Het is een syndroom dat erg tot de verbeelding spreekt. Misschien dat er daarom zoveel films en televisieseries zijn gemaakt en zelfs onderzoek naar is gedaan.
In deze films wordt de kijker altijd verrast door de vreemde situatie waarin het slachtoffer, de gijzelaar, genegenheid en liefde ontwikkelt voor de gijzelnemer.
Het is een slecht voor te stellen situatie. De gijzelaar lijkt te zijn overgenomen door de liefde, waardoor hij of zij niet in staat lijkt om te zien dat de gijzelnemer in werkelijkheid agressie, bedreiging en zelfs wapens gebruikt tegen het slachtoffer.
Toch is het een situatie die met regelmaat voorkomt. Het is niet dat het slachtoffer blind is voor de werkelijkheid.
Het is geen ‘liefde maakt blind’-situatie.
Het Stockholm-syndroom komt niet alleen voor bij gijzelaars.
Het is een aandoening die wordt waargenomen bij bijvoorbeeld:
Bij het Stockholm-syndroom wordt het slachtoffer verliefd op de dader als overlevingsstrategie.
Ze ontwikkelen een sterke band met de ontvoerders, daders of gijzelaars ondanks het feit dat ze slecht worden behandeld door deze personen.
Het kan zelfs je narcistische vader of narcistische moeder zijn.
Het Stockholm-syndroom is een soort van psychische storing in het hoofd.
Ze ontwikkelen een sterke band met de ontvoerders, daders of gijzelaars ondanks het feit dat ze slecht worden behandeld door deze personen.
Het kan zelfs je narcistische vader of narcistische moeder zijn.
Het Stockholm-syndroom is een soort van psychische storing in het hoofd.
Zelfs nadat het slachtoffer is bevrijd van de dader, blijft de kwaal bestaan. Het slachtoffer blijft overtuigd van de goedheid van de dader, terwijl de daden toch anders suggereren.
Er zijn enkele aspecten die door onderzoekers zijn waargenomen die leiden tot de ontwikkeling van het Stockholm-syndroom bij slachtoffers.
Deze zijn als volgt:
Je ziet dat het voor buitenstaanders een vreemde situatie kan zijn. Misschien dat er daarom zoveel mensen door geïntrigeerd zijn geraakt.
Oorzaken van het Stockholm syndroom
Het Stockholm-syndroom is een gecompliceerde psychische aandoening.
De precieze redenen of oorzaken ervan zijn daardoor ook complex. Mede daarom is er veel onderzoek naar gedaan.
Na het analyseren van deze onderzoeken, heb ik een aantal factoren op een rijtje gezet die het Stockholm-syndroom zouden kunnen veroorzaken.
Factoren die het Stockholm syndroom kunnen veroorzaken:
Wanneer het slachtoffer het gevoel krijgt dat de dader hem/haar een gunst bewijst door hem/haar niet te doden.
Dit maakt dat het slachtoffer een positieve perceptie krijgt van de dader. Dit kan het Stockholm-syndroom triggeren.
Op het moment dat het slachtoffer op een sympathieke manier wordt behandeld en in een goede omgeving worden geplaatst, zal het slachtoffer een gunstig beeld krijgen van de dader.
Over het algemeen wordt namelijk verwacht dat de slachtoffers juist slecht worden behandeld door de daders en dat de daders wreed gedrag laten zien waardoor er een gevoel van haat en minachting ontstaat.
De vriendelijke behandeling van het slachtoffer door de dader kan daarom een gevoel van empathie kweken bij het slachtoffer.
Een andere veroorzaker of voorwaarde kan zijn dat het slachtoffer is geïsoleerd van de buitenwereld door de dader.
Dit kan ervoor zorgen dat het slachtoffer de situatie vanuit het perspectief van de dader gaat bekijken.
Het kan zelfs zijn dat het slachtoffer de situatie begint te begrijpen, alsof de dader door bepaalde krachten of omstandigheden is gedwongen het misdaad te plegen.
Dit kan ertoe leiden dat het slachtoffer de dader gaat helpen en sympathiek is ten opzichte van de dader, de daadwerkelijke veroorzaker van de situatie.
Het slachtoffer begint een soort fysieke en/of emotionele band te ontwikkelen met de dader, ontvoerder of gijzelnemer.
Doordat ze gedurende meerdere dagen veel tijd samen doorbrengen, komen ze emotioneel dichter bij elkaar.
Ze delen hun interesses met elkaar, wat de aanzet kan geven tot het ontwikkelen van het Stockholm-syndroom.
Het slachtoffer, en wederom met name vrouwelijke slachtoffers, ontwikkelt een neiging om de dader te kalmeren.
In eerste instantie wordt het slachtoffer gedwongen om de dader te plezieren.
Het slachtoffer wordt gevangen gehouden. Het slachtoffer kan niet vluchten of ontsnappen en wordt juist gedwongen om de dader te plezieren om hiermee (zware) straffen of zelfs de dood te voorkomen.
Wanneer dit gedrag gedurende een langere periode moet worden getoond door het slachtoffer, kan het een gewoonte worden die zelfs wanneer de overheersende kracht weg is, zich blijft voordoen.
Als het slachtoffer wordt ontvoerd of gevangengenomen, kan hij/zij in eerste instantie proberen om te ontsnappen aan de dader.
Wanneer dit echter mislukt, kan het slachtoffer na verloop van tijd een soort van afhankelijkheid creëren van of een bepaalde mate van verbondenheid met de dader.
Dit gebeurt met name vaak wanneer het slachtoffer geen naast familieleden heeft.
Bijvoorbeeld wanneer de dader de familieleden van het slachtoffer heeft vermoord.
Dan voelt het slachtoffer zich hopeloos en is hij/zij afhankelijk van de dader voor voedsel, zorg en onderdak.
Het is een antwoord op een nood, ondanks dat er geen directe dreiging meer is van de dader.
Hoe kun je vervolgens het Stockholm-syndroom herkennen in een persoon? Lees daarvoor verder.
Symptomen van het Stockholm-syndroom
Het Stockholm-syndroom is een duidelijke psychische aandoening. Het zit tussen de oren.
Het wordt ontwikkeld door een aantal triggers die veelal in extreme situaties invloed uitoefenen op de emoties en de psyche van het slachtoffer.
Zie hiervoor de oorzaken die hierboven zijn beschreven.
Het Stockholm-syndroom heeft ook symptomen. Aan de hand van deze symptomen is het mogelijk om het syndroom te herkennen.
Deze symptomen worden beschreven vanuit het oogpunt van het slachtoffer.
Ze worden als volgt beschreven:
Er zijn nog meer symptomen te bedenken...
Waar het in essentie om gaat, is dat het slachtoffer laat zien dat hij of zij emotioneel en/of fysiek gehecht is geraakt aan de dader.
Voorbeelden van het Stockholm syndrome
Hoe kan het dat een slachtoffer liefde ontwikkelt voor een dader?
Het is natuurlijk psychologisch. Er zijn echter verschillende voorbeelden te bedenken van het Stockholm-syndroom.
Het Stockholm-syndroom kan worden veroorzaakt wanneer het slachtoffer een ernstige dreiging voelt voor zijn of haar fysieke of psychologische overleving.
In het geval van misbruik en een relatie waarin het slachtoffer wordt beheerst door de dader, lijkt het slachtoffer altijd angstig om iets te zeggen of te doen wat geweld kan veroorzaken van de dader.
Je merkt dat het slachtoffer in dit geval constant op zijn of haar hoede is.
Het is om deze reden dat het slachtoffer de wereld gaat zien door de ogen van de misbruiker in een poging de situatie te overleven of er levend uit te komen.
- Ze zullen proberen om dingen te herstellen die anders zouden kunnen leiden tot een explosie van geweld door de dader.
- Ze proberen zich te gedragen op een manier waarvan de misbruiker blij wordt.
- Ze proberen bepaalde dingen te verbergen die eventueel een probleem kunnen veroorzaken.
Het resultaat is dat wanneer de misbruiker boos of agressief is tegen een persoon die het slachtoffer hulp probeert te bieden, het slachtoffer ook boosheid en woede ontwikkelt tegen deze personen die hem/haar eigen proberen te helpen.
In sommige gevallen zal het slachtoffer op zoek gaan naar klein sprankeltje hoop.
Een klein teken dat de situatie wellicht kan verbeteren.
Wanneer de dader een klein teken van goedheid laat zien, zelfs wanneer dit in het voordeel van de dader is, kan het slachtoffer dit teken zien als een positieve eigenschap van de dader.
Bijvoorbeeld wanneer de dader toestaat dat het slachtoffer naar het toilet kan gaan of wanneer de dader voorziet in water en eten voor het slachtoffer.
Deze kleine goed daden kunnen genoeg zijn voor het slachtoffer om het Stockholm-syndroom te triggeren.
Als er sprake is van een relatie tussen het slachtoffer en de dader, kan een verjaardagskaartje of speciaal gebaar van de dader al tot twijfel leiden.
Het slachtoffer kan denken dat de dader niet zo slecht kan zijn en na verloop van tijd zijn/haar gedrag kan verbeteren.
Dit kan bijvoorbeeld gebeuren in een relatie waarin de dader een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft,
Het is overduidelijk dat het Stockholm-syndroom bepaalde gevolgen kan hebben voor het slachtoffer en zijn/haar familie en vrienden.
In gewelddadige relaties kunnen veel ongezonde factoren voorkomen, zoals emotionele schade, een effect op de band met familie en vrienden, financiële schade, enzovoort.
Deze situaties kunnen er bovendien voor zorgen dat het slachtoffer ervan overtuigd raakt dat de relatie niet wordt geaccepteerd door anderen, maar ook dat er aan de relatie moet worden gewerkt om te overleven.
Hierdoor kunnen de symptomen van het syndroom nog extremer worden waardoor het slachtoffer nog lastiger kan worden gered uit de situatie en de zeer zorgelijke relatie.
Er zijn dus twee belangrijke factoren aan te wijzen in het veroorzaken van het Stockholm-syndroom:
- De bedreiging van de overlevingskans van het slachtoffer;
- Een klein gebaar van goedheid door de dader.
Het syndroom kan leiden tot gevaarlijke gevolgen. Wanneer je in zo’n situatie zit, probeer kalm te blijven en bewust de handelen om te voorkomen dat je in het Stockholm-syndroom valt.
Narcistisch slachtoffer syndroom (NSS)
Wanneer een man of vrouw lijdt aan een aandoening genaamd narcistische persoonlijkheidsstoornis, vertonen ze patronen van afwijkend of abnormaal gedrag dat erg destructief is.
Als een persoon een relatie heeft met een partner die een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft, kan dit ernstige gevolgen hebben voor de psychische en emotionele gesteldheid van deze persoon.
De narcistische stoornis is waarschijnlijk niet meteen bekend bij het slachtoffer, maar wordt na verloop van tijd duidelijk.
Voor je het weet, kun je in het web van de narcist zitten. En dan?
De narcist is zeer goed in manipuleren en ervoor te zorgen dat hij zelf in het midden van de aandacht staat. De narcist zal liegen en bedriegen, zolang hij er zelf maar beter van wordt.
Een relatie met een narcist is een relatie die het beste zo snel mogelijk dient te worden gestopt.
Heb jij een relatie met een narcist? Dan kun je hier tips lezen over hoe je hiermee om kunt gaan.
Het disfunctionele gedrag van de narcist heeft te maken met de de enorm neiging om het slachtoffer emotioneel uit te buiten.
Hierdoor is er ook een nieuwe aandoening ontstaan: Het narcistische slachtoffer syndroom.
Er is enorm veel onderzoek gedaan en geschreven over narcisme, maar gek genoeg heel weinig over de slachtoffers van narcisme.
Het gevaar hiervan is dat het slachtoffer emotioneel en psychisch vast komt te zitten in de disfunctionele relatie, doordat het gedrag van de narcistisch partner wordt goedgepraat door deze variant op het Stockholm-syndroom.
Vandaar de sterke relatie tussen het narcistische slachtoffer syndroom en het Stockholm-syndroom.
Nu, eindelijk pas na zoveel jaren met onopgeloste vragen te zitten, begrijp ik dat mijn grote liefde, die hier ver vandaan woont compleet gevangen zit in het web.
er is sprake van een oude narcistische vader, die zijn zoon volkomen in de tang heeft. Ik ben gaan lezen over het Stockholm syndroom en het kwartje is gevallen.
zo verdrietig ben ik dat deze schat van een man al zo heel veel jaren geen leven heeft en mij niets kan en zal willen vertellen hierover.
Inmiddels voelt en zegt hij regelmatig dat zijn leven voorbij is.
Hoe kan ik hiermee omgaan?
Kan iemand mij hier alsjeblieft mee helpen?
ik houd zielsveel van deze man.
Joke
Dank voor dit de analyse ik heb een duidelijk beeld waarmee ik al meerdere jaren ben geconfronteerd.DANK!
hallo dankjewel voor je tekst ik ga het gebruiken voor me nederlands opdracht!